1. Tekil isim:
Tek varlığı belirten ve karşılayan, yapıca tekil olan (topluluk isimleri hariç) kelimelerdir. kendi, ben, çocuk, kalem, defter...Not: Tür adı olan her kelime, o türden tek varlığı anlattığı gibi; biçimce çoğullanmadığı hâlde o türün tümünü ya da bir bölümünü de anlatabilir. Bu durumda da tekil sayılırlar.
- İnsan, düşünen, konuşan bir varlıktır. (bütün insanlar)
- Çiçek, susuzluktan kurumuş. (herhangi bir çiçek)
2. Çoğul isim:
Yapısında, anlamında birden çok varlığı barındıran, çokluk eki almış isimlerdir. Cins isimlerinin çoğulu yapılır.* onlar, evler, fikirler, merkezler, dünyalar, kuşlar, böcekler, kelebekler, arılar...
Not: Şekil yönüyle çoğul olmadığı, çokluk eki almadığı hâlde anlamca çoğul olan kelimeler vardır.
Seçmen, tercihini yarın ortaya koyacak.
- Asker, sınırları bekliyor.
- Genç yaşta saçı dökülmüş.
Not: Bazı durumlarda özel isimlere de çoğul eki getirilir: Çokluk eki -lar/ler eklendiği kelimeye şu anlamlarıkatar:
a) Aile anlamı katar; -gil ekinin yerine kullanılır, yapım eki görevinde olduğu için ayrılmadan yazılır.
- Yarın Ahmetlere gideceğiz.
- İzmir’e, amcamlara/dedemlere/teyzemlere gideceğiz. (burada özel isme getirilmemiş.)
- Aliler bize gelecekler.
b) Benzerleri anlamı katar, kesme işaretiyle ayırarak yazılır:
- Bu millet nice Fatih’ler, Kemal’ler yetiştirecektir.
- Bu topraklarda ne Çaldıran’lar, ne Ridaniye’ler yaşandı.
c) Aynı ismi taşıyanları belirtir:
- Sınıftaki Ali’ler ayağa kalksın.
- Hüseyin’lerin hepsi buraya gelsin.
d) Abartma anlamı katar: Çalışmak için ta Almanya’lara gitti.
e) Topluluk, soy kavramı bildirir:Osmanlılar, Türkler, Yunanlar, Adanalılar, Konyalılar...
3. Topluluk İsmi:
Yapıca tekil, ancak anlam bakımından çoğul olan; aynı türe dahil birden çok varlığı anlatan isimlerdir. Teklerden oluşan topluluğu, çokluğu bildiren kelimelere denir.* ordu, sürü, orman, sınıf, okul, millet...
Not: Topluluk isimleri de çokluk eki alabilir. Bu durumda aynı topluluktan birden fazla olduğu ifade edilmiş olur. Ordular, ormanlar, sürüler.
Not: "-°z" ekinin de eklendiği sözcüğe topluluk anlamı kattığını ifade eden dil bilimciler de vardır:
* iki-z, beş-iz, dörd-üz