Trombositopeni Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Katılım
3 yıl 5 ay 28 gün
Mesajlar
602
Tepkime puanı
275
Konum
Antalya
Cinsiyet
bPg20e
  • Trombositopeni Nedir?​

    Trombositopeni kanınızda platelet adı verilen hücre parçacıklarının normalden daha az sayıda bulunması durumudur.
    Plateletler kemik iliğinizde diğer kan hücreleriyle birlikte yapılırlar. Plateletler kanda hareket ederler ve bir kan damarı hasar gördüğünde oluşabilecek kanamayı durdurmak için birbirlerine yapışarak pıhtı oluştururlar. Plateletlere aynı zamanda trombosit adı da verilir, çünkü kan pıhtısına trombus da denir.

    Genel Özet
    Kanınızda çok az platelet varsa hafif ya da ciddi kanamalar oluşabilir. Bu kanama vücut içine (iç kanama) ya da derinin altında veya deriden dışarı (dış kanama) şeklinde olabilir.
    Normal platelet sayısı bir mikrolitre kanda 150,000 ile 450,000 arasında değişir. Bu sayının mikrolitrede 150.000 olması normalden düşük demektir. Ancak platelet sayımı çok düşmeden (mikrolitrede 10.000 veya 20.000 gibi) ciddi kanama riski oluşmaz. Bazen platelet sayısı 50.000'in altındayken daha hafif kanama oluşabilir.
    Pek çok faktör platelet sayımının düşük olmasına neden olabilir, bunlar arasında;
    • Kemik iliğinin yeterince platelet yapmaması.
    • Kemik iliğinde yeterince platelet üretimi olmasına karşın vücudun bunları yok etmesi ya da kullanıp tüketmesi.
    • Dalağın aşırı miktarda plateleti tutması. Dalak normalde vücuttaki plateletlerin yaklaşık üçte birini depolayan bir organdır. Vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasına ve istenmeyen hücre artıklarının uzaklaştırılmasına yardımcı olur.
    • Yukarıdaki faktörlerin birden fazlasının bir arada görülmesi
      Trombositopeninin ne kadar uzun süreceği altta yatan nedene bağlıdır. Bu, günler ya da yıllar sürebilir.
    Bu durumun tedavisi de sebebe ve şiddetine bağlıdır. Hafif trombositopeni genellikle tedavi gerektirmez. Bu durum sizde ciddi kanamaya neden olur ya da kanama riskini artırırsa ilaç tedavisi veya kan veya platelet nakli gerekebilir. Nadiren, dalağın alınması da gerekebilir.

    Genel Görünüm
    Trombositopeni, özellikle kanama şiddetliyse veya beyinde oluşursa ölümcül olabilir. Ancak, genelde trombositopenili kişilerde düşük platelet sayımının nedeni bulunur ve tedavi edilirse genel gidişat iyidir.


  • Trombositopeni Niçin Oluşur?​

    Pek çok faktör trombositopeniye (düşük platelet sayımına) neden olabilir. Bu durum kalıtsal olabilir veya herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. “Kalıtsal” terimi durumun anne-babadan çocuklarına genlerle geçtiğini belirtir. Bazen trombositopeni oluşturan neden bilinmeyebilir.
    Genel olarak düşük platelet sayımı şu nedenlerden dolayı oluşur:
    • Kemik iliğinin yeterince platelet yapmaması.
    • Kemik iliğinde yeterince platelet üretimi olmasına karşın vücudun bunları yok etmesi ya da kullanıp tüketmesi.
    • Dalağın aşırı miktarda plateleti tutması.
      Yukarıdaki faktörlerin birlikte görülmesi de platelet sayısında düşüklüğe sebep olabilir.
    Kemik İliğinin Yeterince Platelet Yapmaması.
    Kemik iliği kemiklerin içinde yer alan süngersi dokudur. Kemik iliğinde alyuvarları, akyuvarları ve plateletleri oluşturacak kök hücreler bulunur. Kök hücreler zarar gördüğünde, sağlıklı kan hücrelerine dönüşemezler.
    Pek çok durum ve faktör kök hücrelere hasar verebilir.

    Kanser
    Lösemi veya lenfoma gibi kanserler kemik iliğine zarar vererek kök hücreleri yok edebilir. Radyasyon (ışın) tedavisi veya kemoterapi gibi kanser tedavileri de aynı zamanda kök hücrelere zarar verebilir.

    Aplastik Anemi
    Aplastik anemi kemik iliğinin yeteri kadar yeni kan hücresi yapamadığı nadir görülen, ciddi bir kan hastalığıdır. Bu hastalıkta da kanınızdaki platelet sayısı azalır.

    Toksik Kimyasallar
    Böcek ilaçları, arsenik ve benzen gibi toksik kimyasallara maruz kalmak platelet üretimini yavaşlatabilir.

    İlaçlar
    Diüretikler (idrar söktürücü) ve kloramfenikol gibi bazı ve ilaçlar platelet üretimini yavaşlatabilir. Bir antibiyotik olan kloramfenikol günümüzde çok fazla kullanılmaz.
    Aspirin veya ibuprofen gibi bazı reçetesiz satılan ilaçlar da plateletleri etkileyebilir.

    Alkol
    Alkol de platelet üretimini yavaşlatabilir. Çok fazla alkol tüketenlerde, özellikle demir, B12 vitamini veya folat miktarı düşük gıda ile besleniyorlarsa platelet sayıları geçici olarak düşebilir.

    Virüsler
    Suçiçeği, kabakılak, kızamıkçık, Epstein-Barr virüsü veya parvovirüs platelet sayılarını bir süre için düşürebilir. AIDS'li kişilerde de sıklıkla trombositopeni görülür.

    Genetik Durumlar
    Bazı genetik durumlar kandaki platelet sayısını azaltabilir. Bunlara örnek olarak Wiskott-Aldrich ve May-Hegglin sendromları gösterilebilir.

    Vücudun Kendi Plateletlerini Yok Etmesi
    Kemik iliği yeterli sayıda platelet yapsa dahi plateletlerde azalma oluşabilir. Vücut otoimün hastalıklar, bazı ilaçlar, enfeksiyonlar, cerrahi operasyonlar,gebelik ve çok fazla pıhtılaşmaya sebep olan durumlardan dolayı kendi plateletlerini yok edebilir.

    Otoimmün Hastalıklar
    Otoimmün hastalıklar, vücudun bağışıklık sistemi yanlışlıkla sağlıklı hücrelere saldırdığında ortaya çıkar. Bir otoimmün hastalık plateletleri yok ederse trombositopeni oluşabilir.
    Bu tip otoimün hastalıklara bir örnek idiyopatik trombositopenik purpuradır (ITP). ITP olgularının çoğunda nedenin otoimmün bir yanıt olduğu düşünülmektedir.
    Normalde, bağışıklık sisteminiz enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı mücadelede vücudunuza yardımcı olur. Ancak sizde ITP varsa bağışıklık sisteminiz kendi plateletlerine saldırarak yok eder. Bunun sebebi bilinmemektedir. (ITP ayrıca, bağışıklık sisteminiz plateletlerin yapıldığı yer olan kemik iliğine saldırırsa da oluşabilir.)
    Plateletleri yıkıma uğratan diğer otoimün hastalıklar lupus ve romatoid artrittir.

    İlaçlar
    Bir ilaca karşı gelişen reaksiyon vücudunuzu yanıltarak kendi plateletlerini yok etmesine neden olabilir. Buna neden olabilen ilaçlara örnek olarak kinin, sulfa içeren antibiyotikler ve Dilantin® gibi sara ilaçları, vankomisin ve rifampin gösterilebilir. (Kinin tonik içeceklerde ve besinsel sağlık ürünlerinde bulunur.)
    Heparin kan pıhtılaşmasının önlenmesinde yaygın olarak kullanılan bir ilaçtır. Ancak immun bir reaksiyon bu ilacın kan pıhtısına ve trombositopeniye yol açmasını tetikleyebilir. Bu durum heparin kaynaklı trombositopeni (HIT) olarak adlandırılır. HIT hastane dışında nadiren oluşur.
    HIT’te vücudun bağışıklık sistemi heparin tarafından oluşturulan bir maddeye ve plateletlerin yüzeyindeki bir proteine saldırır. Bu saldırı trombositleri (plateletleri) kan pıhtısı oluşumunu başlatmaya yöneltir.
    Kan pıhtıları bacaklarda derin bir toplardamarda oluşabilir (derin ven trombozu), veya bu pıhtılar koparak akciğere gidebilir (pulmoner embolizm).
    Enfeksiyon
    Platelet sayımında düşüklük vücuda yayılmış bir bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanan kan zehirlenmesi sonrası oluşabilir. Mononukleoz veya sitomegalovirüs gibi bir virüs de platelet sayımının düşük olmasına neden olabilir.

    Cerrahi
    Plateletler insan yapımı kalp kapakçıklarından, kan damarı greftlerinden veya kan nakillerinde ve bypass ameliyatlarında kullanılan makine ve tüp sistemlerinden geçerken ağır zarar görebilirler.

    Gebelik
    Gebe kadınların yaklaşık yüzde 5 inde doğuma yakın dönemde hafif trombositopeni gelişir. Bunun sebebi tam olarak bilinmemektedir.

    Kan Pıhtılarına Neden Olan Nadir ve Ciddi Durumlar
    Bazı nadir ve ciddi durumlar düşük platelet sayımına neden olabilir. Bunlara iki örnek trombotik trombositopenik purpura (TTP) ve dissemine intravasküler koagulasyondur (yaygın damar içi pıhtılaşma-DIC).
    TTP nadir görülen bir kan durumudur. TTP vücudunuzun beyin, böbrek ve kalp damarları dahil olmak üzere, küçük kan damarlarında kan pıhtısı oluşumuna neden olur.
    DIC gebelik, şiddetli enfeksiyon ya da şiddetli travmanın nadir görülen bir komplikasyonudur. Tüm vücutta aniden ince kan pıhtıları oluşur.
    Her iki durumda kan pıhtıları kandaki plateletlerin çoğunu tüketir.

    Dalağın Aşırı Miktarda Plateleti Tutması.
    Genel olarak, vücuttaki plateletlerin üçte biri dalakta tutulur. Dalak büyümüşse, bu durum aşırı miktarda plateletin dalakta tutulmasına neden olur Bu da kanda dolaşıma katılacak yeterli plateletin bulunmaması demektir.
    Dalak büyümesi sıklıkla kansere veya siroz gibi ağır bir karaciğer hastalığına bağlı olarak oluşur. Siroz karaciğerin skarlaştığı (kuruyup işlevini önemli ölçüde yitirdiği) ciddi bir hastalıktır. Bu hastalık karaciğerin iyi bir şekilde çalışmasını önler.
    Dalak büyümesi aynı zamanda myelofibroz gibi bir kemik iliği bozukluğu sonucu da oluşabilir. Myelofibrozda kemik iliği kurumuştur ve kan hücresi üretemez.

    Kimler Trombositopeni Riski Altındadır?
    Trombositopeni açısından en yüksek risk altında olanlar “Trombositopeni Niçin Oluşur?” başlığı altında anlatılan durum ve faktörlerin biri tarafından etkilenmiş kişilerdir. Bu kişiler arasında:
    • Bazı belli tip kanser, aplastik anemi veya otoimmun hastalığa sahip olanlar
    • Bazı toksik kimyasallara maruz kalanlar
    • Belli ilaçlara karşı reaksiyon gösterenler
    • Belli virüslerle enfekte olanlar
    • Belli genetik durumlara sahip olanlar
      En fazla risk altında olanlar arasında aynı zamanda aşırı alkol tüketenler ve gebe kadınlar da bulunur.

  • Trombositopeninin Bulgu ve Belirtileri Nelerdir?​

    Trombositopenide görülen başlıca bulgu ve belirtilere hafiften ağıra dek değişen kanamalar neden olur. Kanama vücudunuzun içinde (iç kanama) ya da deride veya derialtında (dış kanama) ortaya çıkabilir.

    Bulgu ve belirtiler aniden oluşabileceği gibi zamanla da ortaya çıkabilir. Hafif trombositopenide sıklıkla bulgu veya belirti görülmez. Çoğu kez rutin kan testi sırasında fark edilir.
    Bu kanama belirtilerinden herhangi biri varsa, doktorunuzu arayın. Ağır trombositopeni vücudun hemen hemen her yerinde kanamaya neden olabilir. Bu acil bir tıbbi durum olup derhal tedavi edilmelidir.

    Dış kanama genellikle düşük platelet sayımının ilk belirtisidir. Dış kanama purpura veya peteşi adı verilen deri içi kanamalara neden olabilir. Purpura mor, kahverengi ve kırmızı berelenmelerdir. Bu berelenmeler kolay ve sık ortaya çıkabilir. Peteşiler derinizdeki küçük kırmızı ya da mor noktalardır.

    purpura.jpg


    Purpura ve Peteşi

    Fotoğraf deride purpura (berelenme) ve peteşileri (noktalar) göstermektedir. Deri altındaki kanama mor, kahverengi ve kırmızı renkte purpura ve peteşilere neden olur.

    Dış kanamanın diğer belirtileri:
    • Küçük kesiklerde bile uzun süreli kanama
    • Özellikle burun kanamaları ya da diş fırçalarken kanama olmak üzere dişeti ya da burunda kanama ya da sızıntı
    • Anormal vajinal kanama (özellikle adet kanamasının fazla olması)
      Ameliyat veya diş tedavisinden sonra çok fazla kanama olması sizde bir kanama sorunu bulunduğu anlamına gelebilir.
    Bağırsaklarda veya beyin içinde görülen ağır bir kanama (iç kanama) ciddi ve ölümcül olabilir

    Bulgu ve belirtiler arasında:
    • İdrarınızda veya dışkınızda kan görülmesi ya da makattan kanama olması. Dışkıdaki kan açık kırmızı renkte ya da koyu, kahve telvesi görünümünde olabilir. (Demir takviyeleri kullanmak da koyu, katran renginde dışkıya neden olabilir.)
    • Baş ağrıları ve diğer nörolojik belirtiler. Bu sorunlar çok nadir görülürler, ancak bunları doktorunuzla görüşmelisiniz.
  • Trombositopeni Tanısı Nasıl Konur?​

    Doktorunuz trombositopeni tanısını tıbbi öykünüze, muayenenize ve test sonuçlarına göre koyacaktır. Sizinle bu süreçte bir hematolog da ilgilenebilir. Bu doktor kan hastalıkları ve bozukluklarının tanı ve tedavisi konusunda uzmanlaşmıştır.
    Trombositopeni tanısı konduktan sonra doktorunuz nedenini araştırmaya başlayacaktır.

    Tıbbi Öykü
    Doktorunuz size plateletlerinizi etkileyebilecek faktörler hakkında sorular sorabilir. Bu sorulara örnek olarak:
    • Reçetesiz satılanlar ve bitkisel olanlar da dahil olmak üzere kullandığınız tüm ilaçlar ve kinin içeren içecekler içip içmediğiniz. Kinin tonik içeceklerde ve besinsel sağlık ürünlerinde bulunur.
    • Genel beslenme alışkanlıklarınız, normalde tükettiğiniz alkol miktarı.
    • Kan transfüzyonları, cinsel partnerleriniz, damar içi (iv) uyuşturucu kullanıp kullanmadığınız ve iş yerinde enfekte kan veya vücut sıvılarına maruz kalıp kalmadığınızla ilgili sorular da dahil olmak üzere AIDS riskinizi araştıran sorular.
    • Ailenizde platelet sayımı düşük olan kişilerin bulunup bulunmadığı.

      Fizik Muayene
    Doktorunuz derideki berelenmeler veya noktasal kanamalar gibi kanama ile ilgili bulgu ve belirtileri araştırmak için sizi muayene edecektir. Dalak veya karaciğer büyümesi olup olmadığına bakmak için karnınızı muayene edecektir. Ayrıca ateş gibi enfeksiyon bulguları olup olmadığına da bakacaktır.

    Tanı Testleri
    Doktorunuz düşük platelet sayımının tanısını koymaya yardımcı olmak için aşağıdaki testlerin yapılmasını önerebilir: Kan testleri hakkında daha fazla bilgi için Hastalıklar ve Durumlar İndeksindeki Kan Testleri yazısına bakın.

    Tam Kan Sayımı
    Tam kan sayımı (CBC) kanınızda alyuvar (kırmızı kan hücreleri), akyuvar (beyaz kan hücreleri) ve plateletlerin (trombositlerin) düzeyini ölçer. Bu test için genellikle kolunuzdan olmak üzere bir kan damarınızdan az miktarda kan alınacaktır.
    Trombositopeniniz varsa bu test sonucunda platelet sayımınız düşük çıkacaktır.

    Kan Yayması
    Kan yayması mikroskop altında plateletlerinizin görünümünü bir mikroskop kullanarak kontrol etmek için yapılır. Bu test için genellikle kolunuzdan olmak üzere bir kan damarınızdan az miktarda kan alınacaktır.

    Kemik İliği Testleri
    Kemik iliği testleri kemik iliğinizin sağlıklı olup olmadığını gösterir. Plateletlerin de dahil olduğu kan hücreleri kemik iliğinde yapılırlar. İki türlü kemik iliği testi vardır: aspirasyon ve biyopsi.
    Kemik iliği aspirasyonu kemik iliğinizin neden yeteri kadar kan hücresi üretmediğini araştırmak için yapılır. Bu testte doktorunuz bir iğneyle kemik iliğinizden az bir miktar sıvı alır. Bu örnek hatalı hücrelerin olup olmadığını anlamak için bir mikroskop altında incelenir.
    Kemik iliği biyopsisi sıklıkla aspirasyonda hemen sonra uygulanır. Bu test için doktorunuz bir iğne ile kemik iliğinizden küçük bir miktar doku alır. Alınan bu doku kemik iliğindeki hücrelerin sayısının ve tiplerinin araştırılması için incelenir.

    Diğer Testler
    Bir kanama sorunundan şüpheleniliyorsa başka kan testlerini yaptırmanız gerekebilir. Örneğin, doktorunuz kanınızın normal şekilde pıhtılaşıp pıhtılaşmadığını anlamak için PT ve PTT testlerini yaptırmanızı isteyebilir.
    Doktorunuz ayrıca dalağınızı kontrol etmek için ultrason da isteyebilir. Ultrason dalağınızı görüntülemek için ses dalgaları kullanır. Bu da doktorunuzun dalağınızda büyüme olup olmadığına bakmasına olanak tanır.

  • Trombositopeni Nasıl Tedavi Edilir?​

    Tedavi, trombositopeninin nedenine ve şiddetine bağlıdır. Tedavinin başlıca amacı kanamaya bağlı ölümü ve sakatlıkları önlemektir.

    Trombositopeni hafifse tedavi gerekmeyebilir. Tamamen normal bir platelet sayımı şiddetli kesi ve kazalarda bile kanamayı durdurmayabilir.

    Altta yatan nedeni tedavi edildiğinde trombositopeni genellikle düzelir. Trombositopeninin kalıtsal olarak geçtiği kişiler genellikle tedaviye gereksinim duymazlar.

    Herhangi bir ilaca karşı oluşan reaksiyon platelet sayısında düşmeye neden olmuşsa doktorunuz başka bir ilaç yazabilir. Çoğu kişi ilaç kesildikten sonra düzelir. Heparine bağlı oluşmuş trombositopeni (HIT) de ise heparinin kesilmesi yeterli değildir. Sıklıkla kanın pıhtılaşmasını önleyecek başla bir ilaca gereksinimiz olacaktır.

    Bağışıklık sisteminiz platelet sayısında düşmeye neden olmuşsa doktorunuz bağışıklık sistemini baskılayacak ilaçlar yazabilir.

    Şiddetli Trombositopeni
    Trombositopeniniz ağırsa doktorunuz ilaç tedavisi düzenleyebilir, kan veya platelet nakli yapabilir veya dalağın alınmasını önerebilir.

    İlaçlar
    Doktorunuz kısaca steroid de denen kortikosteroid türü ilaçlar yazabilir. Steroidler platelet yıkımını yavaşlatabilir. Bu ilaçlar damar yoluyla veya ağızdan verilebilir. Bu tip ilaçlara bir örnek prednizondur.
    Trombositopeni tedavisinde kullanılan steroidler, bazı sporcular tarafından doping amaçlı alınan yasa dışı steroidlerden farklıdır.
    Doktorunuz vücudunuzun daha fazla platelet yapmasına yardımcı olmak için immunoglobulin yazabilir. Bu ilaç toplardamardan verilir. Doktorunuz vücudunuzun daha fazla platelet yapmasına yardımcı olmak için romiplostim gibi başka ilaçlar da yazabilir. Bu ilaç deri altına enjeksiyonla verilir.

    Kan veya Platelet Nakilleri
    Kan veya platelet nakilleri aktif kanaması olan ya da kanama riskinin yüksek olduğu kişilerde uygulanır. Bu işlem sırasında kan damarlarınızdan birine toplardamar içi (IV/intravenöz) iğneyle girilir. Bu şekilde size sağlıklı kan veya plateletler verilmiş olur.
    Bu işlemle ilgili daha fazla bilgi için Hastalıklar ve Durumlar İndeksinde Kan Nakli yazısına bakın.

    Splenektomi (Dalağın Alınması)
    Splenektomi dalağın çıkarılması ameliyatıdır. Bu ameliyat ilaçlar işe yaramadığında uygulanabilir. Bu ameliyat en çok idiyopatik trombositopenik purpurası (ITP) olan yetişkinlerde uygulanır. Ancak yine de, tedavinin ilk basamağını ilaçlar oluşturur.

    Trombositopeni Nasıl Önlenebilir?
    Trombositopeninin önlenip önlenemeyeceği altta yatan özel nedene bağlıdır. Genellikle bu durum önlenemez. Ancak bu durumla beraber görülen sağlık sorunlarını önlemek için bazı tedbirler alabilirsiniz.
    • Fazla alkol almaktan sakının. Alkol platelet üretimini yavaşlatır.
    • Toksik kimyasallarla temastan kaçının. Böcek ilaçları, arsenik ve benzen gibi toksik kimyasallar platelet üretimini yavaşlatabilir.
    • Geçmişte platelet sayımınızı düşürdüğünü bildiğiniz ilaçlardan sakının.
    • Plateletlerinizi etkileyen ve kanama riskinizi artıran ilaçlara dikkat edin. Bunlara iki örnek aspirin ve ibuprofendir. Bu ilaçlar kanınızı çok fazla sulandırabilir.
    • Doktorunuzla plateletlerinizi etkileyebilecek virüslere karşı aşılanma konusunu görüşün. Kabakulak, kızamık, kızamıkçık ve suçiçeği için aşılara gerek duyabilirsiniz. Bu virüsler için çocuğunuzu da aşılatmak isteyebilirsiniz. Çocuğunuzun doktoruyla bu aşılar ile ilgili olarak konuşun.
  • Trombositopeni ile Yaşamak​

    Trombositopeniniz varsa kanama bulgu ve belirtilerine dikkat edin. Bu bulgu ve belirtileri derhal doktorunuza bildirmelisiniz.

    Belirtiler aniden oluşabileceği gibi zamanla da ortaya çıkabilir. Ağır trombositopeni vücudun hemen hemen her yerinde kanamaya neden olabilir. Bu acil bir tıbbi durum olup derhal tedavi edilmelidir.

    Trombositopeni ile beraber görülen sağlık sorunlarını önlemek için bazı tedbirler alabilirsiniz. Aldığınız ilaçlara dikkat edin, yaralanmalardan sakının ve ateş ya da enfeksiyona ait başka bulgu veya belirtiler oluşursa doktorunuzla bağlantı kurun.

    İlaçlar
    Plateletlerinizi etkileyen ve kanama riskinizi artıran ilaçları almaktan kaçının. Bunlara iki örnek aspirin ve ibuprofendir. Bu ilaçlar kanınızı çok fazla sulandırabilir. Reçetesiz satılan ilaçları kullanırken dikkatli olun, pek çoğu aspirin veya ibuprofen içermektedir.
    Reçetesiz satılanlar, vitaminler, takviyeler ve bitkisel olanlar da dahil olmak üzere, doktorunuza almakta olduğunuz tüm ilaçları söyleyiniz.

    Yaralanmalar
    Berelere ve kanamaya neden olabilecek yaralanmalardan sakının. Boks, futbol ya da karate gibi temas gerektiren sporlara katılmayın. Bu tür sporlar kanamaya neden olan yaralanmalara yol açabilir.

    Kayak veya ata binme gibi diğer sporlar da kanamaya neden olan yaralanma riskini artırır. Doktorunuza hangi fizik aktivitelerin sizin için güvenli olduğunu sorun.

    Araç sürerken emniyet kemerini takmak, bıçakla veya diğer aletlerle çalışırken koruyucu eldiven kullanmak gibi güvenlik önlemlerini daima alın.

    Çocuğunuzda trombositopeni varsa özellikle yaralanmalardan, beyin kanamasına neden olabilecek kafa yaralanmalarından korumaya çalışın. Çocuğunuzun aktivitelerinde kısıtlamaya girmeniz gerekip gerekmediğini çocuk doktorunuza sorun.

    Enfeksiyon
    Dalağınız alınmışsa, bazı tür enfeksiyonlara yakalanma olasılığınız artabilir. Ateş ya da enfeksiyona ait başka bulgu veya belirtilere karşı dikkatli olun ve bunlar oluşursa derhal doktorunuza bildirin. Dalağı alınan kişiler belli enfeksiyonları önlemek için aşılanmaya gereksinim duyabilirler.

    Temel Noktalar
    • Trombositopeni kanınızda platelet adı verilen hücre parçacıklarının normalden daha az sayıda bulunması durumudur. Plateletler kanda hareket ederler ve bir kan damarı hasar gördüğünde oluşabilecek kanamayı durdurmak için birbirlerine yapışarak pıhtı oluştururlar.
    • Kanınızdaki platelet sayısı azsa hafif ya da ciddi kanamalar oluşabilir. Bu kanama vücut içine (iç kanama) ya da derinin altında veya deriden dışarı (dış kanama) şeklinde olabilir.
    • Normal platelet sayısı bir mikrolitre kanda 150,000 ile 450,000 arasında değişir. Bu sayının mikrolitrede 150.000 olması normalden düşük demektir. Ancak platelet sayımı çok düşmeden (mikrolitrede 10.000 veya 20.000 gibi) ciddi kanama riski oluşmaz. Bazen platelet sayısı 50.000'in altındayken daha hafif kanama oluşabilir.
    • Genel olarak, düşük platelet sayımı aşağıdaki nedenlerden biri ya da daha fazlasına bağlı olarak gelişir:
      • Kemik iliğinin yeterince platelet yapmaması.
      • Kemik iliğinde yeterince platelet üretimi olmasına karşın vücudun bunları yok etmesi ya da kullanıp tüketmesi.
      • Dalağın aşırı miktarda plateleti tutması. Dalak, vücudunuzun enfeksiyonlarla savaşmasına ve istenmeyen hücre artıklarının uzaklaştırılmasına yardımcı olan bir organdır.
    • Trombositopenide görülen başlıca bulgu ve belirtilere hafiften ağıra dek değişen kanamalar neden olur. Bulgu ve belirtiler aniden oluşabileceği gibi zamanla da ortaya çıkabilir. Hafif trombositopenide sıklıkla bulgu veya belirti görülmez.
    • Doktorunuz trombositopeni tanısını tıbbi öykünüze, muayenenize ve test sonuçlarına göre koyacaktır.
    • Tedavi, trombositopeninin nedenine ve şiddetine bağlıdır. Altta yatan nedeni tedavi edildiğinde trombositopeni genellikle düzelir. Ciddi olgularda ilaç kullanımı, kan veya platelet nakilleri veya splenektomi (dalağın çıkarılması) gerekebilir.
    • Trombositopeni genellikle önlenemez. Ancak bu durumla beraber görülen sağlık sorunlarını önlemek için bazı tedbirler alabilirsiniz. Alkol almaktan sakının. Geçmişte platelet sayımınızı düşüren ilaçlardan sakının. Plateletlerinizi etkileyen ve kanama riskinizi artıran ilaçlara dikkat edin. Doktorunuzla plateletlerinizi etkileyebilecek virüslere karşı aşılanma konusunu görüşün.
    • Trombositopeniniz varsa kanama bulgu ve belirtilerine dikkat edin. Bu bulgu ve belirtileri derhal doktorunuza bildirmelisiniz. Aldığınız ilaçlara dikkat edin, yaralanmalardan sakının ve ateş ya da enfeksiyona ait başka bulgular oluşursa doktorunuzla bağlantı kurun.
    • Trombositopeni, özellikle kanama şiddetliyse veya beyinde oluşursa ölümcül olabilir. Ancak, trombositopenili kişilerde düşük platelet sayımının nedeni bulunur ve tedavi edilirse genel gidişat iyidir.
    • Trombositopeniniz varsa klinik araştırmalarda yer almak sizin için yararlı olabilir. Klinik çalışmalar çeşitli hastalık ve durumların önlenmesi, tanısı ya da tedavisi için yeni yolları denemektedir. Trombositopeni ile ilgili klinik araştırmalar hakkında daha fazla bilgi için doktorunuzla konuşun.
 

Benzer konular

Geri
Üst Alt