Tropaeolum majus (Latin çiçeği) birkaç Tropaeolum türü arasında hibritleşmeyle ortaya çıkmış ama gerçek bir tür kabul edilir. Tropaeolaceae familyasındandır. Ana vatanı Güney Amerika’nın batısında And Dağları boyunca Bolivya ve Kolombiya arası civarlarıdır.
Latin çiçeği
Latin çiçeğinin sarı, turuncu, kırmızı renklerde ve bu renklerin ara tonlarında, ayrıca karışık (ebruli, desenli) çiçekler açan birçok kültivarı var. Bütün bunlar 30cm boylarında bodur ve 2,5m kadar uzayan tırmanıcı olmak üzere başlıca iki grup bitkilerdir. Yaprakları düzensiz yuvarlaktır. İrilikleri ise güneşin süresine ve şiddetine göre farklı olur. Az güneşte daha büyük olurlar.
Genellikle mevsimlik olarak yetişen Latin çiçeği eğer kışın don olaylarına maruz kalmazsa bir iki yıl yaşar. Yazın şiddetli sıcak olan yerlerde yaz ortasında ölürler. Yaz mevsimi fazla sıcak geçmeyen yerlerde latin çiçekleri ilkbahar – sonbahar arası devamlı çiçek açarlar. Buralarda yer örtücü olarak da uygundur. Ayrıca hem uzun ömürlü hem don olaylarına dayanıklı kültivar veya hibritleri var. Örneğin ‘Wina’ kültivarı -20C dereceye kadar soğuğa dayanır.
Hıyar bitkilerine dadanan çeşitli parazitleri uzaklaştırıcı etkisi olduğu için hıyar fideleri ile beraber latin çiçeği de ekerler.
Her parçası yenilebilir. Çiçekleri gözler için son derece faydalıdır. Çiçekleri salatalarda, yaprakları çorbalarda kullanılır.
Yazın fazla sıcak olmayan memleketlerde ise latin çiçeği tohumlarını ilkbaharın en başında ekin. Tohumları çimlendikten sonra çok hızlı büyür ve bir ay kadar sonra çiçek açmaya başlarlar.
Diğer yerlerde ise ilkbahar başında, don riski geride kalır kalmaz, mesela İstanbul’da nisan ayının ilk günlerinde ekmelisiniz.
Latin çiçeği tohumlarını direkt kalıcı yerlerine ekmelisiniz. Çünkü fidelerinin şaşırtılmasına uygun değildir. Tohumları tek tek 25cm aralıklarla en fazla 1cm derine gömüp sulayın. Eğer tohum paketinde talimatlar varsa ona göre mesafeyi belirleyin (çünkü bazı kültivarlar iyi serpilmez ve 20cm aralık iyidir ama bazılar tek başına 60cm yer kaplayabilir). Birkaç günde çimlenip büyümeye başlarlar.
Latin çiçeği
Latin çiçeğinin sarı, turuncu, kırmızı renklerde ve bu renklerin ara tonlarında, ayrıca karışık (ebruli, desenli) çiçekler açan birçok kültivarı var. Bütün bunlar 30cm boylarında bodur ve 2,5m kadar uzayan tırmanıcı olmak üzere başlıca iki grup bitkilerdir. Yaprakları düzensiz yuvarlaktır. İrilikleri ise güneşin süresine ve şiddetine göre farklı olur. Az güneşte daha büyük olurlar.
Genellikle mevsimlik olarak yetişen Latin çiçeği eğer kışın don olaylarına maruz kalmazsa bir iki yıl yaşar. Yazın şiddetli sıcak olan yerlerde yaz ortasında ölürler. Yaz mevsimi fazla sıcak geçmeyen yerlerde latin çiçekleri ilkbahar – sonbahar arası devamlı çiçek açarlar. Buralarda yer örtücü olarak da uygundur. Ayrıca hem uzun ömürlü hem don olaylarına dayanıklı kültivar veya hibritleri var. Örneğin ‘Wina’ kültivarı -20C dereceye kadar soğuğa dayanır.
Kullanım
Bahçelerde ikliminizin özelliklerini de hesaba katarak uygun gördüğünüz şekilde yetiştirebilirsiniz. Köşelere, kenarlara, kayalıklı tasarımlara uygundur. Balkon saksılarında diğer yarı sarkıcı türler ile aranjmanlı yetiştirebilirsiniz.Hıyar bitkilerine dadanan çeşitli parazitleri uzaklaştırıcı etkisi olduğu için hıyar fideleri ile beraber latin çiçeği de ekerler.
Her parçası yenilebilir. Çiçekleri gözler için son derece faydalıdır. Çiçekleri salatalarda, yaprakları çorbalarda kullanılır.
Latin çiçeği yetiştirme
Güneşli yerleri sever. Sıcak memleketlerde yarı güneşli (özellikle sabah güneşi alan) yerlerde yetiştirme tavsiye edilir. Fakat hiç gerekmez ve işe de yaramaz. Çünkü yaz sıcaklarında ölürler. Buralarda tohumlarını sonbahar başında ekmelisiniz. Hemen çimlenip cılızca gelişmeye başlarlar. Kış boyunca güçlenir ve kış sonunda erkenden çiçek açmaya başlarlar. Ve neredeyse ilkbahar sonuna kadar sağlıklıca çiçek açmaya devam ederler. En az 2,5 ay. Bu kadarı yeterli. Yani yazın kuruması hiç önemli değil.Yazın fazla sıcak olmayan memleketlerde ise latin çiçeği tohumlarını ilkbaharın en başında ekin. Tohumları çimlendikten sonra çok hızlı büyür ve bir ay kadar sonra çiçek açmaya başlarlar.
Toprak
Fark etmez. Bahçelerde hiç toprak seçmiyor. Ayrıca toprak verimsiz olsa bile Latin çiçeği için gübrelemeyin. Yoksa çiçek açmaktan ziyade dallanmaya ve bol bol yapraklanmaya ağırlık verir.Sulama
Güçlenmiş fideler serin zamanlarda susuzluğa iyi dayanırlar. Ama yine de fazla susuz bırakmayın. Yoksa yine susuzluğa dayanırlar ama gelişimleri hep sekteye uğrar. Çiçek verimi çok düşük kalır.Fide üretimi
Akdeniz ikliminin tam hakim olduğu Ege Ve Akdeniz bölgelerinin denize yakın düşük rakım kesimlerinde tohumlarını mutlaka sonbahar başında ekmelisiniz. Veya şubat sonuna doğru ekin. Buralarda bahçeye bir defa Latin çiçeği ekerseniz yazın ölürler ama çevreye dökülmüş tohumları sonbaharda kendiliğinden çimlenir ve gelişmeye başlarlar. Yani her yıl tohum saklama, tekrar ekme zahmetin yok.Diğer yerlerde ise ilkbahar başında, don riski geride kalır kalmaz, mesela İstanbul’da nisan ayının ilk günlerinde ekmelisiniz.
Latin çiçeği tohumlarını direkt kalıcı yerlerine ekmelisiniz. Çünkü fidelerinin şaşırtılmasına uygun değildir. Tohumları tek tek 25cm aralıklarla en fazla 1cm derine gömüp sulayın. Eğer tohum paketinde talimatlar varsa ona göre mesafeyi belirleyin (çünkü bazı kültivarlar iyi serpilmez ve 20cm aralık iyidir ama bazılar tek başına 60cm yer kaplayabilir). Birkaç günde çimlenip büyümeye başlarlar.
