Hanımeli çiçeğinin faydaları ve kullanım alanları

Çocukken hanımeli çiçeğini yediğimizi hatırlamak genelde güzel anıları da beraberinde getiriyor ancak bu güzel çiçeğin tatlı yapısı ve güzel aromasının yanında bazı diğer özellikleri de var. Hanımelinin sağlığa faydaları oldukça etkileyici. Bitkinin çiçekleri, yaprakları ve tohumlarının pek çok tıbbi kullanım alanı var.

Hanımeli ne için kullanılabilir? Bazı yaygın seçenekler şöyle:

• Üst solunum yolu enfeksiyonları, soğuk algınlığı, grip ve zatürree
• Diğer viral ve bakteriyel enfeksiyonlar
• İnce bağırsakta ağrı ve inflamasyonlar dahil olmak üzere sindirim problemleri
• Baş ağrısı ve ateş
• Üriner bozukluklar
• Diyabet
• Artrit

Hanımeli Nedir?​

Hanımeli çiçeği, bol kokulu bir bahçe çiçeğidir. Dünya çapında özellikle ılıman bölgelerde yüzlerce türü yetiştiriliyor. Bunların hepsi Caprifoliaceae ailesine dahil ve latince Lonicera olarak tanımlanıyorlar.

Hanımelinin kokusu güzel mi? Muhtemelen bu sorunun cevabını zaten biliyorsunuz. Tatlı, parfüm benzeri aroması nedeniyle onu koklamak hayli keyifli. Fakat onun sağlık için pek çok potansiyel fayda taşıdığını görmek bir sürpriz gibi gelebilir.

Hanımelinin 6 Kullanımı ve Faydası​

Anti İnflamatuvar ve Antioksidan Özellikler​

Tüm hanımeli bitkilerinin meyveleri yenebilir değil ancak Lonicera caerulea türünün yenebilir meyveleri mevcut ve araştırmalar bunun sağlık için güçlü ve etkileyici özellikler taşıdığını gösteriyorlar. Başlangıçta, hastalıklarla savaşan antioksidanlar bakımından zenginler. 2017 yılında hayvanlar üzerinde yapılan ve Journal of Agriculture and Food Chemistry’de yayınlanan bir diğer çalışmada ise Lonicera caerulea meyvelerinin içindeki polifenollerin inflamasyonları yönetebildiği belirtiliyor ve inflamasyonun çoğu hastalığın sebebi olduğunu bildiğimiz için bu durum potansiyel pek çok faydayı beraberinde getirebilir.

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir ve Antiviraldir​

Japon hanımeli çiçeği geleneksel çin tıbbı içerisinde yaygın olarak kullanılan bir tür. Sarı-beyaz çiçekleri ve siyah meyveleri mevcut. 2018 yılındaki bir araştırma çalışmasında, meyvelerinin bağışıklık sistemi fonksiyonlarına yardımcı olabildiği görülmüş. Meyveler bağışıklığı baskılanmış denek farelerde bağışıklığı yönetici bir etki göstermişler ve bu da NK bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivitelerinde artış elde edilmesini sağlamış. Bu hücreler virüs ve tümörleri yok edebilen akyuvarlar olarak biliniyorlar.

Doğal Koku​

Portakal çiçeği öz yağında olduğu gibi, hanımeli çiçeğinin de kendisinin doğal ve güzel bir kokusu vardır. Saf hanımeli öz yağını bulmak pek kolay değil ancak bulabilirseniz onu hindistan cevizi yağı gibi taşıyıcı bir yağla biraz karıştırıp kullanabilirsiniz. Difüzörde, banyolarda ve ev yapımı temizlik ürünleri ile oda kokularında da güzel bir malzeme olabilir.

Ağız Sağlığı​

Kanamayı durdurucu ve antibakteriyel özelliklerinden dolayı hanımeli bazen doğal gargara ve ağız yıkama sularında kullanılabiliyor. Ev yapımı bir ağız suyu elde etmek isterseniz, yarım bardak taze hanımeli yaprağı ile iki bardak suyu birlikte kaynatabilirsiniz. Karışım kaynadığı zaman altını kısıp beş dakika daha bekletin. Tamamen soğumadan bu karışımı ağzınıza dökmeyin.

Diyabet​

2015’te yayınlanan bir çalışmada, hanımelinin tip-2 diyabet sahibi olan insanlara yardımcı olabilme potansiyelinden bahsediliyor. Araştırmacılar japon hanımeli çiçeğini 100 mg/kg dozuyla dört hafta boyunca diyabetli farelere uygulamışlar. Dört haftalık tedavinin ardından hanımeli, deneklerde yüksek kan glukoz düzeylerini azaltmış ve insülin direncini arttırmış. Genel olarak bu çalışma, hanımelinin tip-2 diyabet sahibi fareler üzerindeki anti-diyabetik etkilerini gösteriyor.

2014’teki bir diğer araştırma çalışmasında ise aynı çiçeğin diyabetik nefropatinin şiddetini azaltabilecek güçlü anti-inflamatuvar özellikler gösterdiği tespit edilmiş. Çiçeğin anten kısımlarından elde edilen ekstrakt, nefropatiye sebep olan problemli inflamatuvar tepkiyi engelleyebilmiş.

Artrit​

Hanımelinin daha önce bahsettiğimiz anti-inflamatuvar ve antioksidan özelliklerinin artrit sahibi olan insanlar için doğal bir çözüm haline gelmesi de mümkün. The Journal of Functional Foods’ta yayınlanan bir çalışmaya göre, bitkinin meyvelerinde bulunan fenolik bileşenler öne çıkıyorlar.

Bu çalışmada Lonicera caerulea türünün ekstraktı, artrit oluşturulmuş hayvan deneklere verilmiş ve bunun sonucunda dalaktaki inflamatuvar enzimlerin üretimlerinin baskılandığı gözlenmiş. SOD ve GPx adlı faydalı antioksidan enzimlerde artış görülürken, karaciğer enzimlerinde azalma görülmüş. Bu önemli bir bulgu çünkü karaciğer enzimlerindeki artış genellikle romatoid artrit veya psoriatik artrit gibi çeşitli artrit tiplerine sahip hastalarda görülüyor.

Geleneksel Tıpta Hanımeli​

Geleneksel çin tıbbı içerisinde hanımeli çiçeğinin akciğer, mide, kalın bağırsak meridyenleri ile bağlantısı olduğu belirtiliyor. Ayrıca soğutucu özellikleri olduğu söyleniyor ve böylece vücuttan toksinlerle birlikte ısının da atılmasını sağlıyor. Çin tıbbı uygulayıcıları çiçekleri hem dahilen hem de haricen cilt enfeksiyonları, ülserler, ateş ve inflamatuvar rahatsızlıklar gibi pek çok sağlık problemi için kullanıyorlar.

Amerikan yerlilerinin de taze hanımeli yapraklarını kaynatarak yaralara sürdükleri ve iyileşmeyi hızlandırdıkları belirtiliyor.

Hanımelinin Olumsuz Özellikleri​

Hanımeli zehirli mi? Yaprak ve köklerini tüketirken dikkatli olunması öneriliyor çünkü içinde saponinler mevcut ve bunlar çok miktarda alındıklarında tehlikeli oluyorlar.

Hanımeli genelde pek toksik sayılmaz ancak siz ve ev hayvanlarınız bu çiçeğin zehirli versiyonlarını tüketmemelisiniz. Büyük miktarda tüketilirse zehirli bitki ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir. Eğer ev hayvanınızın onu tükettiğini görürseniz hemen tıbbi yardım isteyin.

Bitkinin bazı türleri işgalci olarak görülüyor çünkü diğer bitkileri o bölgeden sürebiliyor ve ayrıca japon hanımeli çiçeği ağaçların üzerine sıkıca sarıldığı için ağaçların ölümüne de sebep olabiliyor.

Uyarılar​

Hanımeli dozuna dair bir bilgi mevcut değil. Uygun doz kişinin sağlık durumu başta olmak üzere pek çok faktöre göre değişecektir.

Hanımeli güvenli mi? Zehirsiz tür ve kısımlarını kullandığınız sürece haricen ve dahilen kullanımı güvenli olacaktır. Zehirlenme belirtileri arasında mide ağrısı, ishal, düzensiz kalp atışı ve kusma bulunuyor. Bu istenmeyen yan etkiler genelde hafif oluyorlar ve bitkinin çok miktarda tüketilmesi sonucunda ortaya çıkıyorlar.

Ayrıca bir rahatsızlığınızın olmadığından ve ilaç almadığınızdan emin olun. Eğer hamileyseniz, emziriyorsanız, tıbbi bir rahatsızlığınız varsa ve ilaç alıyorsanız kullanmadan önce doktorunuza başvurun.

Kan pıhtılaşmasını yavaşlattığı için ameliyatlardan iki hafta önce kullanımına son verilmeli. Bu bitki ailesine alerjiniz varsa onunla temasa geçmek ciltte tahriş yaratabilir.

Bitkinin her kısmı köpekler için fazla zehirli. Ev hayvanınızın etkilendiğini düşünüyorsanız hemen veterinere götürün.

Hanımeli kan pıhtılaşmasını yavaşlatan ilaçlar ile etkileşime girebiliyor. Kendisi de bir kan sulandırıcı olduğu için kan sulandırıcı ilaçlarla birlikte alınması kanama riskini arttırıyor. Kullanmaya başlamadan önce doktorunuza danışmalısınız.