Girişimcilik Motorcular

Alıntıdır:

İstanbul’da ikamet eden ya da yolu bir şekilde İstanbul, Ankara gibi yüksek nüfuslu şehirlerimize düşen okurlarımızın farkında oldukları bir konuyu, detaylarına da girerek konuşalım mı? Hakikatten ne çok arttı son birkaç yılda kurye sayısı ve kurye girişimleri değil mi?

Getir’in iş modelinin başlaması ardından Scotty’nin övgüler alması ve sonrasında Yemeksepeti gibi devlerin de yeni işlerle sahaya dökülmesi… Daha pek çoğunu sayacağız elbette, çünkü bu içeriğimizde konumuz onlar. Her yerin lokmacı dolduğu o yakın tarihi hatırlıyorsunuz değil mi? Sanki çok benzeri bir süreci, çok daha devler liginde yaşamış gibi olduk. Motosikletli kuryelerle çalışan girişim modellerin milyonlarca lira yatırımlar yapıldı. Sokaklardaki motosikletlerin sayısı kısacık bir sürede ikiye ve hatta belki de fazlasına katladı. Hayata yeni atılan pek çok genç için de bu iş gerçek bir opsiyon halini aldı.

Sahada Başlıca Kimleri Görüyoruz?​

Muhtemelen sermayesi kısıtlı pek çok girişim var şu anda, ancak pastadaki paylarının hallice daha küçük olması nedeniyle bu içerikte hepsinden bahsetmemiz çok zor. Diğer bir yandan zincir marketlerin de mobil uygulamalar üzerinden sipariş almaya başladıklarını gördük. Ancak çoğunlukla operasyonlarına kuryeleri dâhil etmiyorlar. Market çalışanları siparişleri de teslim ediyor ve her mahallede bulundukları için çoğu zaman bir araç dahi kullanmadıklarını görebiliyoruz. Bu nedenle A101, Şok marketleri de liste dışı. Migros Sanal Market ise listenin içerisinde, ancak o da biraz özel kalıyor. Sanal Market tam anlamıyla bir ‘Moto Kurye Girişimi’ olarak adlandırılamaz, zira Migros markasına bağlı ve market kendi elemanlarına ek kuryeler de çalıştırıyor.

Trendyol GO, Yemeksepeti Banabi ve Yemeksepeti Vale, Glovo, Fiyuu, Getir, İste Gelsin, Scotty gibi girişimlerinse yeri ayrı. Kazanç sağlayanlar da var elbette ama çoğu tekelleşmek için para yakıyor. Glovo, Scotty gibi markalar yıllardır bu sektördeler ve dolayısıyla para yakma süreçlerini de tamamladılar ve belli bir müşteri portföyü oluşturduklarını söylememiz mümkün. Bazılarıysa bu süreçte oldukça büyük oynuyor, Trendyol GO uzun süredir büyük indirimler sunuyor ve buna karşılık çalıştırdığı kuryeler için ekstra ücret almıyor örneğin. Elbette burada şirketin elektronik ticaret alanında da yürüttüğü stratejisini görebiliyoruz. Akla gelen ilk firma olmayı amaçlıyorlar bu noktada çoğu firmadan daha fazla tanıtım bütçesi ayırabiliyorlar.

Kuryelerse Hem Şanslı Hem de Şanssız​

Daha önce yakından tanıdığım ve büyük hamburger zincirlerinden birisinde şube müdürlüğü yapan bir tanıdığım, maaşının neredeyse iki katına çıkacağı gerekçesiyle Getir kuryeliğine başlamıştı. Şirketler bu noktada kuryeleri ikna etmek için oldukça avantajlı çalışma seçenekleri sunuyorlar. Hatta motosiklet kuryelerinin kalesi olarak görebileceğimiz restoranlar yüksek maaşlarla dahi çalışacak kurye bulamıyor olmaktan yakınıyorlar. Buradaysa okumamız gereken bir başka nokta bulunuyor maalesef…

Bu iyi çalışma koşullarının tanınıyor olmasının nedeni, şirketlerin para yakıyor olması ve akılda kalıcılıklarını sağlamak istiyor olması. Bugün sağlanan istihdamlar da bununla okunabilir. Yarın buradaki rekabetin sonuçları netleştiğinde maalesef bu koşulları da, istihdam sayılarını da göremeyebiliriz. Pek çok kuryeyi bu nedenle birkaç yıl sonrasında işsizliğin beklediğini söylemek abartılı olmayacaktır. Bu da üzücü bir gerçek olarak not düşülsün.