En Yıkıcı Silah: Hidrojen Bombası Nedir? Etki Alanı Ne Kadardır?

İnsanlık tarihinin en yıkıcı silahı olan hidrojen bombası, ilk kez 1954 yılında test edildi.​

İlk atom bombası 6 Ağustos 1945’te Japonya’nın Hiroşima şehrine atıldı. Bu olaydan 3 gün sonra Nagasaki’ye bir atom bombası daha atıldı. İnanılmaz bir yıkıcı güce sahip olan bu bombalar 200 binden fazla insanın ölümüne sebep oldu. O yıllarda sadece ABD atom bombasına sahipti. Soğuk Savaş devam ederken hem ABD hem de Sovyetler Birliği daha güçlü bir silah geliştirdi. Bu silah atom bombasından çok daha güçlü olan ve füzyon bombası olarak da bilinen hidrojen bombasıydı. Sizler için füzyon bombası ile ilgili merak edilen soruların yanıtlarını bu listede bir araya getirdik.

Hidrojen bombası nedir?​

Termonükleer silah veya füzyon bombası olarak da bilinen Hidrojen bombası (H-bombası), atom bombasının çok daha gelişmiş bir versiyonudur. Bu nedenle, ilk önce atom bombasını anlamak gerekir. Bir atom bombasında uranyum veya plütonyum kullanılır ve bir çekirdeğin veya bir atomun iki parçaya ayrıldığı bir nükleer reaksiyon olan fisyona dayanır. Bir hidrojen bombası yapmak için uranyum veya plütonyumun yanı sıra döteryum ve trityum adı verilen diğer iki hidrojen izotopuna ihtiyaç duyulur. H-bombası, iki ayrı atomu alıp üçüncü bir atom oluşturmak üzere bir araya getirme işlemi olan füzyona dayanır.
Bir H-bombası ve bir atom bombasının her ikisi de nükleer silah türleridir, ancak ikisi birbirinden çok farklıdır. Özetle, bir atom bombası bir fisyon cihazı iken, bir H-bombası bir füzyon reaksiyonuna güç sağlamak için fisyon kullanır. Yani bir atom bombası, bir H-bombası için tetikleyici olarak kullanılabilir.

Her iki nükleer silah türü de az miktarda maddeden büyük miktarlarda enerji açığa çıkarır ve enerjilerinin çoğunu fisyondan serbest bırakır ve radyoaktif serpinti üretir. H-bombası potansiyel olarak daha yüksek verime sahiptir ve inşa edilmesi daha karmaşık bir nükleer silahtır.

Hidrojen bombasının tarihi​

1952 yılında Amerika Birleşik Devletleri, atom bombasına kıyasla çok daha yıkıcı bir nükleer silah olan hidrojen bombasını geliştirdi. İlk hidrojen bombası testi, ABD tarafından 1954 yılında Marshall Adaları’na atılarak yapıldı. Testi yapılan bu bomba, II. Dünya Savaşı’nda Japonya’nın iki şehrine atılan atom bombalarından 1.000 kat daha güçlüydü.
30 Ekim 1961 yılında Sovyetler Birliği, Tsar Bomba adlı 57 megatonluk bir H-bombasının testini yaptı. Bu H-bombası, Japonya’nın Hiroşima şehrine atılan atom bombasından 3.800 kat daha güçlüydü ve bombanın oluşturduğu alev topu 965 kilometre mesafeden görülüyordu.

Hidrojen bombası etki alanı​

H-bombaları olarak bilinen termonükleer bombalar, insan ırkının şimdiye kadar yarattığı en yıkıcı silahtır. Nükleer fisyon ve nükleer füzyonun (güneşin enerji üretmek için kullandığı sürecin aynısı) birleşiminden güç alan bu bombalar, inanılmaz miktarda yıkımı serbest bırakma kapasitesine sahiptir. Şimdiye kadar test edilen en büyük bomba olan Tsar Bomba, kabaca 100 kilometrelik bir yarıçap içinde ciddi yıkıma neden olan bir hidrojen bombasıydı. Buna karşılık, Japonya’nın Nagasaki kentine atılan atom bombası, yaklaşık 8 kilometrelik bir yarıçap içinde yıkıma neden oldu.

Hidrojen bombası patlarsa neler olur?​

Herhangi bir ülke, başka bir ülkeye H-bombası atmamış olsa da, geçmişte yapılan H-bombası testleri sayesinde bir H-bombası atılırsa nelerin olabileceği öngörülebiliyor.

Patlamanın ilk etkileri​

Bir H-bombası patlatıldığında ani etkileri çok yıkıcı olur: Patlamanın genel yönüne bakmak geçici veya kalıcı körlüğe neden olabilir ve patlamanın merkezindeki alan esasen buharlaşır. Yer parçalandıkça, kir ve kum cama dönüşür ve büyük bir ateş topu ortaya çıkar. Patlamanın gücü ayrıca, ağaçları yerden koparan, camları parçalayan ve patlama merkezinden kilometrelerce uzaktaki tuğla ve beton binaları yok edebilen sarsıcı bir patlama yaratır.

Radyasyon ve serpinti​

İlk patlamadan sonra, bir hidrojen bombasının patlaması havaya radyoaktif parçacıklar gönderecek ve hayatta kalmak için güneş ışığına bağlı olan bitki yaşamını engelleyebilecek duman yaratacaktır. Radyoaktif parçacıklar, rüzgarla potansiyel olarak yüzlerce km boyunca taşınarak, bitkiler, hayvanlar, balıklar ve insanlardaki hücrelere zarar verebilecek maddelerle havayı, toprağı ve potansiyel olarak suyu kirletecek. Bu, genlerde tehlikeli değişiklikler yaratabilir ve nesiller boyu zarar verebilecek mutasyonlara neden olabilir. Çernobil nükleer felaketinin olduğu yerin çevresindeki alanda da benzer koşullar gözlemlendi.

Uzun süreli gizemler​

Bir H-bombası patlamasının uzun vadeli etkilerinin çoğu bilinmiyor, çünkü birçok H-bombası test sahasında yapılan araştırmalar eksik. Bununla birlikte, hidrojen bombalarından kaynaklanan nükleer kirlenmenin devam edebileceği ve popülasyonları 40 yıldan fazla olumsuz etkileyebileceği bilinmektedir. ABD’nin Marshall Adaları’nda yaptığı testlerden 60 yıl sonra, nesillerdir adalarda yaşayan nüfus hala hastalık korkusuyla yeniden bölgeye yerleşemiyor.