Dissemine İntravasküler Koagülasyon Nedir?
Dissemine intravasküler koagülasyon ya da DIC, vücudunuzdaki küçük kan damarlarında yaygın olarak kan pıhtılarının oluştuğu bir durumdur. Bu kan pıhtıları vücutta organlara zarar verebilecek düzeyde kan damarlarındaki kan akımını azaltabilir ya da engelleyebilir.
DIC durumunda artan pıhtılaşma, kanda trombositleri ve pıhtılaşma faktörlerini tüketir. Trombositler, kan damarlarındaki küçük kesik ve çatlakları kapatmak için bir araya gelen ve kanamayı durduran kan hücresi parçacıklarıdır. Pıhtılaşma faktörleri normal kan pıhtılaşması için gerekli olan proteinlerdir.
Kanda daha az trombosit ve pıhtılaşma faktörleri olması nedeniyle ciddi kanamalar ortaya çıkabilir. DIC iç ve dış kanamalara neden olabilir. İç kanama vücudun içinde ortaya çıkar. Dış kanama derialtı, deri ya da mukozalarda (bazı organlar ile burun ve ağız gibi vücut boşluklarının içini döşeyen doku) ortaya çıkar.
DIC nedeniyle ortaya çıkan kanama yaşamı tehdit edebilir.
Genel Özet
Dissemine intravasküler koagülasyonun anlaşılması için, vücuttaki normal kan pıhtılaşma sürecinin bilinmesinin yararı olacaktır. Vücudunuz kanamayı kontrol eden bir sisteme sahiptir. Kan damarları duvarlarında küçük kesik ya da çatlak ortaya çıktığında, vücudunuzdaki pıhtılaşma faktörleri aktif hale geçer. Trombin ve fibrin gibi bu pıhtılaşma faktörleri trombositlerle birlikte çalışarak kan pıhtısı oluşturur.
Kan pıhtıları kan damarı duvarlarındaki küçük kesik ve çatlakları kapatır. Vücut, kanamanın durması ve iyileşmenin ortaya çıkması ardından pıhtıları parçalar ve atar.
Bazı hastalık ve durumlar pıhtılaşma faktörlerinin aşırı aktif hale gelmesine ve DIC oluşumuna neden olabilir. Bu hastalık ve durumlar:
-Sepsis (kan dolaşımında bir enfeksiyon)
-Ameliyat ve travma
-Kanser
-Gebelik ve doğumun ciddi komplikasyonları
Daha nadir görülen DIC nedenlerine örnek olarak zehirli yılan (çıngıraklı yılan ve diğer zehirli yılanlar) ısırığı, donma ve yanıklar verilebilir.
İki tip DIC vardır: akut ve kronik. Akut DIC hızlı gelişir (saatler ya da günler içinde) ve hemen tedavi edilmelidir. Küçük kan damarlarında aşırı kan pıhtılaşması ile başlar ve hızla ciddi kanamaya ilerler.
Kronik DIC daha yavaş gelişir (haftalar ya da aylar içinde). Daha uzun sürer ve genellikle akut DIC kadar çabuk fark edilmez. Kronik DIC aşırı kan pıhtılaşmasına neden olur fakat genellikle kanamaya yol açmaz. Kanser en yaygın kronik DIC nedenidir.
DIC tedavisi, pıhtılaşma ve kanama sorunlarının tedavisi ile durumun altında yatan nedenin anlaşılmasını içerir.
Akut DIC gelişen kişiler kan transfüzyonu, ilaç ve diğer yaşam kurtarıcı önlemlere gereksinim duyabilir. Kronik DIC gelişen kişiler küçük kan damarlarında kan pıhtısı oluşumunun önlenmesine yardımcı olacak ilaçlara gereksinim duyabilir.
Genel Görünüm
DIC genel görünümü şiddetine ve altta yatan nedene bağlıdır. Akut DIC vücuttaki organlara zarar verebilir ve hemen tedavi edilmezse ölüme bile neden olabilir. Kronik DIC de vücuttaki organlara zarar verebilir.
Araştırmacılar DIC önlenmesi ya da erken tanınması yollarını bulmaya çalışmaktadır. Ayrıca bu durumun tedavisi için çeşitli pıhtılaşma proteinleri ve ilaçların kullanımı da araştırılmaktadır.
Dissemine İntravasküler Koagülasyonun Diğer İsimleri
-Tüketim koagülopatisi
-Defibrinasyon sendromu
Dissemine İntravasküler Koagülasyonun Nedenleri Nelerdir?
Bazı hastalık ve durumlar vücudunuzdaki normal kan pıhtılaşma sürecini bozabilir ve dissemine intravasküler koagülasyona (DIC) yol açabilir. Bu hastalık ve durumlar:
-Sepsis (kan dolaşımında bir enfeksiyon)
-Ameliyat ve travma
-Kanser
-Gebelik ve doğumun ciddi komplikasyonları
Daha nadir görülen DIC nedenlerine örnek olarak zehirli yılan (çıngıraklı yılan ve diğer zehirli yılanlar) ısırığı, donma ve yanıklar verilebilir.
İki tip DIC vardır: akut ve kronik. Akut DIC küçük kan damarlarında ile başlar ve hızla ciddi kanamaya ilerler. Kronik DIC kan pıhtılaşmasına neden olur fakat genellikle kanamaya yol açmaz. Kanser en yaygın kronik DIC nedenidir.
Benzer Pıhtılaşma Durumları
Küçük kan damarlarında kan pıhtılaşmasına neden olan iki durum daha vardır fakat bunların nedenleri ve tedavileri DIC nedenleri ve tedavilerinden farklıdır.
Bu durumlar trombotik trombositopenik purpura ya da TTP ve hemolitik üremik sendromdur (HUS). HUS yetişkinlere göre çocuklarda daha yaygın görülür ve TTP ile karşılaştırıldığında daha fazla böbrek hasarına neden olur.
Dissemine İntravasküler Koagülasyon için Kimler Risk Altındadır?
Dissemine intravasküler koagülasyon(DIC) altta yatan bir hastalık ya da durumun sonucudur. Aşağıdaki durumlardan bir ya da daha fazlasına sahip kişilerin DIC geliştirme olasılığı daha yüksektir:
-Sepsis (kan dolaşımında bir enfeksiyon)
-Ameliyat ve travma
-Kanser
-Gebelik ve doğumun ciddi komplikasyonları
Zehirli yılan (çıngıraklı yılan ya da diğer zehirli yılanlar) ile ısırılmış ya da donma ya da yanık geçirmiş kişilerin DIC riski vardır.
Dissemine İntravasküler Koagülasyonun Belirti ve Semptomları Nelerdir?
Dissemine intravasküler koagülasyonun (DIC) belirti ve semptomları, altta yatan nedene ve DIC gelişiminin akut ya da kronik olmasına bağlıdır.
Akut DIC hızlı gelişir (saatler ya da günler içinde) ve çok ciddidir. Kronik DIC daha yavaş gelişir (haftalar ya da aylar içinde). Daha uzun sürer ve genellikle akut DIC kadar çabuk fark edilmez.
Akut DIC durumunda genellikle ilk olarak kan damarlarındaki kan pıhtılaşması ve ardından kanama ortaya çıkar. Bununla birlikte, kanama ilk görülen belirti olabilir. Akut DIC geliştikten sonra ciddi kanama çok hızlı ortaya çıkabilir. Bu nedenle hastanede acil tedavi gereklidir.
Kronik DIC durumunda kan pıhtıları daha çok kanamadan sonra ortaya çıkar. Bazen kronik DIC durumunda belirti ya da semptom görülmez.
Aşırı Kan Pıhtılaşması Belirti ve Semptomları Nelerdir?
DIC durumunda vücudun tüm küçük kan damarlarında kan pıhtıları oluşur. Bu kan pıhtıları kan damarlarındaki kan akımını azaltabilir ya da engelleyebilir ve aşağıdaki belirti ve semptomlara neden olabilir:
-Akciğerleriniz ve kalbinizde kan damarlarında kan pıhtıları nedeniyle göğüs ağrısı ve nefes darlığı.
-Bacağınızın derin toplardamarlarında kan pıhtısı oluşması nedeniyle alt bacağınızda ağrı, kızarıklık, sıcaklık ve şişlik.
-Beyninizdeki kan damarlarında kan pıhtısı oluşumu nedeniyle baş ağrısı, konuşma değişiklikleri, paralizi (hareket edememe), baş dönmesi ve konuşma ya da anlama sorunları. Bu belirti ve semptomlar bir inmeyi gösterebilir.
-Kalbiniz, akciğerleriniz ya da böbreklerinizde kan pıhtısı birikmesi nedeniyle kalp krizi ve akciğer ve böbrek sorunları. Bu organlarda yetmezlik bile gelişebilir.
Kanama Belirti ve Semptomları
DIC durumunda artan pıhtılaşma aktivitesi, kanda trombositleri ve pıhtılaşma faktörlerini tüketir. Sonuç olarak ciddi kanama ortaya çıkar. DIC iç ve dış kanamalara neden olabilir.
İç Kanama
İç kanama böbrek, bağırsak ve beyin gibi vücudunuzdaki organlarda ortaya çıkabilir. Bu kanama yaşamı tehdit edebilir. İç kanamanın belirti ve semptomları:
-Böbreklerinizde ya da mesanede kanama nedeniyle idrarınızda kan.
-Bağırsak ya da midede kanama nedeniyle gaitanızda kan. Gaitada kan kırmızı ya da koyu, katran renginde görülebilir. (Demir preparatları kullanmak da koyu, katran renginde gaitaya neden olabilir.)
-Baş ağrısı, çift görme, konvülziyonlar ve beyin kanamasına ait diğer semptomlar.
Dış Kanama
DIC durumunda dış kanama derialtı ya da kesik yerler ya da intravenöz (IV) iğne yeri olmak üzere deride ortaya çıkabilir. Dış kanama mukozadan da (bazı organlar ile burun ve ağız gibi vücut boşluklarının içini döşeyen doku) ortaya çıkabilir.
Dış kanama purpura ya da peteşiye neden olabilir. Purpura mor, kahverengi ve kırmızı berelenmelerdir. Bu berelenmeler kolay ve sık ortaya çıkabilir. Peteşi derinizde küçük kırmızı ya da mor noktalardır.
Purpura ve PeteşiFotoğraf deride purpura (berelenme) ve peteşileri (noktalar) göstermektedir. Deri altındaki kanama mor, kahverengi ve kırmızı renkte purpura ve peteşilere neden olur.
Dış kanamanın diğer belirtileri:
-Küçük kesiklerde bile uzun süreli kanama.
-Özellikle burun kanamaları ya da diş fırçalarken kanama olmak üzere dişeti ya da burunda kanama ya da sızıntı.
-Kadınlarda yoğun ve uzamış adet kanaması.
Dissemine İntravasküler Koagülasyona Nasıl Tanı Konulur?
Doktorunuz tıbbi öykünüz, fizik muayene ve test sonuçlarına göre dissemine intravasküler koagülasyon (DIC) tanısı koyacaktır. Doktorunuz DIC durumunun altında yatan nedeni de arayacaktır.
Akut DIC acil tedavi gerektirir ve hemen tedavi edilmezse yaşamı tehdit edebilir. Şiddetli kanama ya da kan pıhtısına ait belirti ve semptomlarınız varsa, hemen acil servisi (112) arayınız.
Tıbbi Öykü ve Fizik Muayene
Doktorunuz DIC durumunu tetikleyecek güncel ya da geçirilmiş hastalık ya da durumunuz olup olmadığını soracaktır. Bu hastalık ve durumlar hakkında daha fazla bilgi için, "Dissemine İntravasküler Koagülasyonun Nedenleri Nelerdir?" maddesine bakınız.
Doktorunuz kan pıhtısı ve kanama ile ilgili belirti ve semptomları soracaktır. Kan pıhtıları ile iç ve dış kanamaya ilişkin belirti ve semptomları aramak için fizik muayene yapacaktır. Örneğin, doktorunuz dişetlerinizde kanamayı muayene edecektir.
Tanı Testleri
DIC tanısı için aşağıdaki kan testlerinden bir ya da daha fazlası kan hücrelerine ve pıhtılaşma sürecine bakmak için kullanılabilir. Bu testler için genellikle kolunuzdan olmak üzere bir kan damarınızdan az miktarda kan alınacaktır.
Tam Kan Sayımı ve Kan Yayması
Tam kan sayımı (CBC) kanınızda kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositlerin sayısını ölçer.
Trombositler kan pıhtılaşmasına yardımcı olan kan hücresi parçacıklarıdır. Kan damarı duvarındaki kesik ya da çatlakları kapatmak ve kanamayı durdurmak için bir araya gelirler. Anormal trombosit sayısı bir kanama bozukluğunun (yetersiz pıhtılaşma) ya da bir trombotik bozukluğun (çok fazla pıhtılaşma) belirtisi olabilir.
Kan yayması kırmızı kan hücrelerinin hasar görüp görmediğini ortaya çıkaran bir testtir.
Pıhtılaşma Faktörleri ve Pıhtılaşma Zamanı için Testler
Aşağıdaki testler kan pıhtılaşma sürecinde etkin olan proteinleri ve bunların bir kan pıhtısı oluşturmaları için gereken süreyi değerlendirmektedir.
-PT ve PTT testleri. Bu testler kan pıhtısı oluşumu içine kadar süre gerektiğini ölçer.
-Serum fibrinojen. Fibrinojen kan pıhtısını destekleyen bir proteindir. Bu test kanda ne kadar fibrinojen olduğunu ölçer.
-Fibrin degradasyonu. Kan pıhtısı çözündükten sonra kanda fibrin parçalanma ürünleri adı verilen maddeler kalır. Bu test kanda bu maddelerin miktarını ölçer.
Dissemine İntravasküler Koagülasyon Nasıl Tedavi Edilir?
Dissemine intravasküler koagülasyon (DIC) tedavisi, şiddetine ve altta yatan nedene bağlıdır. DIC tedavisindeki temel hedefler kanamanın ve pıhtılaşma sorunlarının kontrol edilmesi ve altta yatan nedenin tedavi edilmesidir.
Akut Dissemine İntravasküler Koagülasyon
-Akut DIC gelişmiş olan kişilerde hastanede acil tedavi gerektiren şiddetli kanama olabilir. Tedavi kan transfüzyonu, ilaçlar ve oksijen tedavisini içerebilir. (Oksijen nazal uç, maske ya da ağızdan ya da burundan soluk borusuna yerleştirilmiş bir solunum tüpü aracılığıyla verilir.)
-Kan transfüzyonu güvenli ve yaygın kullanılan bir işlemdir. Kanı kan damarlarınızdan birine açılan bir intravenöz (IV) yol ile alırsınız. Kan transfüzyonları yaralanma, ameliyat ya da hastalık nedeniyle kaybedilen kanın yerine konması için uygulanır.
-Kan kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, trombositler ve plazma hücrelerini içeren çeşitli parçalardan oluşmaktadır. Kan ya tam kan (tüm parçaları ile birlikte) ya da daha sıklıkla belli parçaları tek olarak verilmek üzere nakledilir.
-DIC durumunuz varsa, size trombosit ve pıhtılaşma faktörleri, kırmızı kan hücreleri ve plazma (kanın sıvı kısmı) verilebilir.
Kronik Dissemine İntravasküler Koagülasyon
-Kronik DIC durumu olan kişiler kanamadan daha fazla kan pıhtılaşma sorunlarına sahiptir. Kronik DIC durumunuz varsa, doktorunuz sizi antikoagülan adı verilen ilaçlarla tedavi edebilir.
-Kan sulandırıcı adı da verilen bu ilaçlar kan pıhtısı oluşumunu önlemeye yardımcı olur. Ayrıca mevcut kan pıhtılarının büyümesini de önler.
Dissemine İntravasküler Koagülasyon ile Yaşamak
Dissemine intravasküler koagülasyon(DIC) tanısı aldıysanız, doktorunuzla izlem ve kan testleri takvimini konuşunuz. Kan testleri kanınızın ne kadar iyi pıhtılaştığının kontrolüne yardımcı olur.
Kan pıhtılarının ya da büyümelerinin önlenmesi için antikoagulanlar ya da "kan sulandırıcılar" almanız gerekebilir. Kan sulandırıcı alıyorsanız, sağlık hizmeti aldığınız ekipteki herkesi bu konuda bilgilendiriniz.
Kan sulandırıcılar kanınızı, kanamaya neden olabilecek kadar fazla sulandırabilir. Düşme ya da yaralanma sonrası fazla kanama, kolay berelenme ya da kanama da kanınızın çok sulanmış olduğu anlamına gelebilir.
Bu kanama belirtilerinden herhangi biri varsa, hemen doktorunuzu arayınız. Şiddetli kanamanız varsa hemen acil servisi (112) arayınız.
Vitamin, diyet desteği ya da bitkisel ilaçlar gibi reçetesiz ilaçlar kullanmadan önce de doktorunuzla konuşmalısınız. Bu ürünlerden bazıları da kan pıhtılaşması ve kanamayı etkileyebilir. Örneğin, aspirin ve ibuprofen kanınızı çok fazla sulandırabilir. Bu, kanama riskinizi artırabilir.
Ameliyat olmanız gerekiyorsa, doktorunuz ameliyat öncesinde, sırasında ve sonrasında kanamayı önlemek için aldığınız ilacın miktarını ayarlayabilir. Bu diş girişimlerinde de ortaya çıkabilir fakat daha az yaygındır.
Güne erken başlamak sorumlulukları ertelemez
Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
Dissemine İntravasküler Koagülasyon(DIC)
- Konbuyu başlatan Zerda
- Başlangıç tarihi
- 181