ÜNLÜ UYUMLARI
1. Kalınlık İncelik Uyumu
a. Yazı dilinde görün aykırılıklar ağız gruplarında da görülmektedir.
aa. “-yor” şimdiki zaman eki tüm ağız gruplarında uyuma girmektedir. Sesli-yir, ver-mi-yi
ab. “+ki” aitlik eki Ref. Ağız gruplarında +kı/+ku şeklinde dar-düz ve dar-yuvarlak olarak yazı dilinde göre aykırılaşmıştır. Akşamkı, böyunku
ac. “ile” edatı tüm ağız gruplarında ekleşerek ve de uyuma tabi olan bir ek olarak görülür. Siz-nen, çocuğ-u-nan
ad. “i-“ ek fiil araştırma bölgemizin tümünde kök kelimeyi yitirerek ekleşmiş ve de kalınlık-incelik uyumuna istisnasız bağlı kalan örnekler oluşmuştur. Erkek-se-n, eyi-y-di
b. Yazı dilimize giren yabancı kökenli kelimeler tümüyle ünlü uyumuna tabi olmaktadır.
ba. İlerleyici benzeşme: ünlü aykırılaşmalarına eğimli olan Kem. İlç. Ağız grubuna dahi yabancı kökenli kelimelerde çok rastlanan aykırılaşma örnekleri arasında ilerleyici benzeşme örnekleri geniş yer tutar.
