Safra kesesi karaciğerin hemen altında bulunan, safra salgısını muhafaza eden organdır. Yemek yedikten sonra safra kesesi tarafından ince bağırsağa safra salgılanır. Safranın temel görevi yağların sindirimini ve yağların vücut tarafından kullanılması için emilimini sağlamaktır.
Günümüzde yüksek yağlı, düşük lifli, rafine karbonhidrattan zengin yüksek kalorili beslenme tarzı ile safra kesesi taşı başta olmak üzere çeşitli safra hastalıkları sıklığı artmaktadır. Kadınlarda safra hastalıkları riski erkeklerden daha fazladır. Obezite, safra hastalıklarına yol açan en büyük etmenlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında insülin direnci, diyabet, genetik etmenler, karaciğer hastalıkları, doğum kontrol hapları, hızlı kilo kaybı da safra hastalıklarına neden olabilir. Beslenme, birçok hastalıkta olduğu gibi safra kesesi hastalıklarının önlenmesi ve tedavisinde de gereklidir. Safra kesesi diyeti ile beslenmede yapılan bazı değişiklikler besin yetersizliklerini önlemek ve yaşam kalitesini artırmak için gereklidir.
Yazar:
Dyt. Gökhan Çelik
Günümüzde yüksek yağlı, düşük lifli, rafine karbonhidrattan zengin yüksek kalorili beslenme tarzı ile safra kesesi taşı başta olmak üzere çeşitli safra hastalıkları sıklığı artmaktadır. Kadınlarda safra hastalıkları riski erkeklerden daha fazladır. Obezite, safra hastalıklarına yol açan en büyük etmenlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında insülin direnci, diyabet, genetik etmenler, karaciğer hastalıkları, doğum kontrol hapları, hızlı kilo kaybı da safra hastalıklarına neden olabilir. Beslenme, birçok hastalıkta olduğu gibi safra kesesi hastalıklarının önlenmesi ve tedavisinde de gereklidir. Safra kesesi diyeti ile beslenmede yapılan bazı değişiklikler besin yetersizliklerini önlemek ve yaşam kalitesini artırmak için gereklidir.
Safra Kesesi Diyeti Nasıl Uygulanır?
Safra hastalığı sebebiyle safra kesesi ameliyatı geçirmiş kişilere beslenme uzmanı tarafından aşamalı bir diyet uygulanmalıdır. Ameliyat sonrası dönemde bazı besinler hastanın diyetine yavaş yavaş eklenir. Ancak yine de hastanın besin yetersizliklerini ve komplikasyonları önlemek amacıyla ömür boyu dikkat edilmesi gereken durumlar vardır. Aşağıdaki öneriler safra kesesi hastalığına sahip kişiler için dikkat edilmesi gereken noktalardır:- Safra kesesi diyetinde en çok dikkat edilmesi gereken nokta yağ alımıdır. Yüksek miktarda yağ tüketilmekten kaçınmalıdır. Yemekler az yağ ile pişirilmeli, bitkisel sıvı yağlar tercih edilmelidir.
- Özellikle hayvansal ve trans yağların tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Küçük porsiyonlarda, sık sık beslenilmelidir.
- Yemekler iyice çiğnendikten sonra yutulmalıdır.
- Bol miktarda su tüketilmeli ve sıvı yiyeceklerin tüketimi artırılmalıdır.
- Yemek pişirirken kızartma ve kavurma yöntemleri kullanılmamalıdır.
- Peynir, süt ve yoğurdun yağsız olanları tercih edilmelidir.
- Kaymak, krema, çikolata tüketilmemelidir.
- Etin yağsız kısmı tercih edilmelidir. Etteki görünen yağlar pişirmeden önce ayrılmalıdır.
- Sucuk, salam, sosis, sakatatlar kesinlikle diyetten çıkarılmalıdır.
- Hastalığın türüne ve kişiye bağlı olarak yumurta da diyetten çıkarılabilir. Beslenme uzmanıyla birlikte değerlendirilmelidir.
- Fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar tüketilmemelidir.
- Balık yağı tüketimi safra hastalıkları, özellikle de safra taşı için koruyucu olabilir.
- Gaz yapıcı kurubaklagil, karnabahar, brokoli gibi besinler tüketilmemelidir.
- Baharat tüketiminden sakınılmalıdır.
- Meyve tüketimine dikkat edilmelidir. Bu besinlerden alınan C vitamini, kolesterolün safra asidine dönüştürülmesinde etkili olan enzime yardımcıdır. Bu durum safra kesesi taşının önlemesi için önemlidir.
- Beyaz un ve şeker içeren yüksek glisemik indeksli yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
- İçeriği bilinmeyen paketli ürünler tercih edilmemelidir.
- Alkollü içecek tüketilmemelidir.
Safra Kesesi Diyeti Kimlere Uygulanır?
Safra kesesi diyeti, safra taşı veya safra kesesi iltihabından dolayı ameliyat ile safra kesesi alınan kişilerde ve safra kesesi sorunlarında uygulanır.Safra Kesesi Diyetinin Zararı Var Mı?
Safra diyeti, safra hastalıklarında hekim tarafından reçete edilen bir diyet modelidir. Zararı olmamakla birlikte, safra sorunu olan bireyin yaşam kalitesini artırmak amacıyla gereklidir. Besin yetersizliklerini önlemek amacıyla bu diyeti uygulamadan önce beslenme uzmanına danışmak gereklidir.Yazar:
Dyt. Gökhan Çelik
