Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Prof. Dr. Gökhan Coşkun başkanlığında yürütülen 2023 saha çalışmaları, çoğunlukla Zeus Tapınağı’nın doğusundaki agorada yürütülüyor.
Arkeologlar, antik kentin Agorasında yaptıkları kazılarda yaklaşık 2.000 yıl öncesine tarihlenen dükkanları ortaya çıkardı. Buradaki kazılar sırasında bulunan çeşitli yazıtlar, dükkanların hangi yüzyılda inşa edildiğine ve aktif olarak çalıştıkları zaman aralıklarına dair bilgi veriyor. Agoradaki dükkanlar ayrıca Aizanoi kentinin ticari ve sosyal yapısına ışık tutuyor.
2023 kazı sezonunda sürdürülen çalışmalarda, bu dükkanlardan birinde bir kozmetik dükkanının kalıntıları ortaya çıkarıldı. Tamamen kazılan kozmetik dükkanında bulunan kalıntıların kendilerini mutlu ettiğini belirten Prof. Dr. Gökhan Coşkun, bu dükkanın parfüm, bijuteri ve makyaj malzemeleri gibi kozmetik ürünlerin satıldığı bir dükkan olduğunu tespit ettiklerini söylüyor.
Coşkun, “Buradaki kazıda çok sayıda parfüm şişesiyle karşılaştık. Bunun haricinde bijuteri ürünleri var. Bunların içinde özellikle kadınların kullandıkları saç iğneleri, kolye gibi ürünlere ait çeşitli boncuklar yer alıyor.” diyor.
Prof. Dr. Coşkun, bu kalıntıların Romalı kadınların kullandığı makyaj malzemeleri olduğunu düşünüyor.
“Bulgulardan en şaşırtıcı olanı tıpkı günümüzdeki allık ve far gibi makyaj boyalarıyla karşılaşmamızdı. Tabii ki bunlar çok iyi korunmuş durumda karşımıza çıkmıyor. Bazen bir milimetrelik bazen iki milimetrelik parçalar halinde bulunuyorlar. Kazıda tamamen bütünlüğünü korumuş bir parça da bulduk. Antik Roma İmparatorluğunda allık ve far gibi makyaj malzemelerinin genellikle istiridye kabuklarının içine konularak kullanıldığını biliyoruz. Bizim kazdığımız dükkanda da yine bol sayıda istiridye kabuğu karşımıza çıktı.”
Arkeologlar dükkanda bulunan kozmetik ürünlerinde, kırmızı ve pembe tonlardaki renklerin çoğunlukta olduğunu, on farklı renkte makyaj boyası bulduklarını söylüyor.
Aizanoi Antik Kenti
Aizanoi kenti, antik Frigya’ya bağlı olarak yaşayan Aizanitis’lerin ana yerleşim merkeziydi. Zeus Tapınağı çevresinde yapılan kazılarda, MÖ 3.000 yıllarına ait yerleşim izleri açığa çıkarıldı. Helenistik dönemde bu bölge değişimli olarak Bergama’ya ve Bithynia’ya bağlı iken, MÖ 133’de Roma egemenliğine girdi.
Zeus Tapınağı, Stadyum-Tiyatro kompleksi ve Macellum’u ile Roma döneminde önemli kentlerden biriydi. Bir tepe üzerine kurulmuş olan ve şehrin önemli dinsel yapısı olarak görülen Zeus Tapınağı dünyanın en iyi korunmuş Zeus tapınaklarından biri.
Şehrin kuzeyinde 13.500 kişi kapasiteli stadyum ve 20.000 kişi kapasiteli tiyatronun bir kompleks şeklinde yapılması antik dönemde Aizanoi’den başka hiçbir yerde görülmezken, MS 2. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen Aizanoi Macellum’u ise dünyanın bilinen ilk borsalarından biri.
