İşsizliğin Psikolojik Boyutları Nelerdir?
İşsizliğin boyutlarını maddeler halinde ele alacak olursak, bu maddeleri şu şekilde sıralayabiliriz...
Tüketilmeyen Enerji Bayatlar
Herkesin tüketmesi gereken, tüketilmediğinde vücudunda bayatlayarak çeşitli psikolojik ve fizyolojik sorunlara yol açan bir yaşam enerjisi vardır. İnsanlar enerji harcayacakları bir şey olmadığında yaşamlarını anlamsız bulurlar, enerjilerini bağlayabilecekleri durumlar, kişiler vs. yaratmaya çalışırlar. Boşluk duygusundan rahatsızlık duyarlar. Bazen de bu duygudan kurtulmak için çeşitli bağımlılıklar geliştirirler. Örneğin, bilgisayar, sanal alem, alışveriş, aktivite vs. Eğer kişi işsiz kaldığında ve maddi sorun da yaşamıyorsa, enerjisini yatırabileceği başka alanlar varsa enerjiyi tüketme konusunda bir rahatlama sağlayabilir. Fakat enerjinin nerede tüketildiği de uzun vadeli sonuçları açısından önemlidir.
Benlik Algısı Bozulur
Kişi genellikle kendisini sahip oldukları ile, yaptığı eylemler, aldığı sonuçlar, başarılarıyla vs. tanımladığı için işsizlik kişinin kendi ideal benlik algısını bozabilir. İş bulma süreci uzadıkça kendisine olan güvenini giderek artan şekilde kaybedebilir. Yetersizlik duyguları hissedebilir.
Duygular Karışır
İşsiz olduğunu etrafındaki kişilere açıklama zorunluluğu utanç duygusu yaratabilir. Bekleyiş içinde olmak gerginlik ve belirsizlik de kaygı yaratabilir. Zaman uzadıkça ümitsizlik, ve üzüntü artabilir. Maddi yetersizlikler de yaşanıyorsa bu duygular daha da güçlü hissedilebilir. Bütün bunlar depresif bir ruh haline sebebiyet verebilir. Kişi çabalamayı azaltabilir, yorgunluk ve fazla uyuma isteği oluşabilir. Bu da iş bulma olasılığını azaltarak kısır döngü yaratır.
Varoluşsal Sancılara Neden Olur
Kişi hayatta bir anlam bulmaya ihtiyaç duyar. Herkes bir potansiyel ile dünyaya gelir ve bu potansiyelini kullanmak ister. İşsizliğin psikolojik etkileri kişiye anlamsızlık ve boşluk duygusu olarak geri dönebilir.
İşsizliğin psikolojik sonuçlarını etkilemek biraz da olsa kişinin elindedir. Bu da kişinin kendi öz potansiyelinin farkında olması ile mümkün olur. Belirsizlik içinde geçecek olan bir süre olduğunun kabulü ile, sakince adımlar atmak işsizliğin getirdiği psikolojik sorunların üstesinden olabildiğince kolay gelinmesine destek olacaktır.
Bilge Çapoğlu
Uzman Klinik Psikolog
İşsizliğin boyutlarını maddeler halinde ele alacak olursak, bu maddeleri şu şekilde sıralayabiliriz...
Tüketilmeyen Enerji Bayatlar
Herkesin tüketmesi gereken, tüketilmediğinde vücudunda bayatlayarak çeşitli psikolojik ve fizyolojik sorunlara yol açan bir yaşam enerjisi vardır. İnsanlar enerji harcayacakları bir şey olmadığında yaşamlarını anlamsız bulurlar, enerjilerini bağlayabilecekleri durumlar, kişiler vs. yaratmaya çalışırlar. Boşluk duygusundan rahatsızlık duyarlar. Bazen de bu duygudan kurtulmak için çeşitli bağımlılıklar geliştirirler. Örneğin, bilgisayar, sanal alem, alışveriş, aktivite vs. Eğer kişi işsiz kaldığında ve maddi sorun da yaşamıyorsa, enerjisini yatırabileceği başka alanlar varsa enerjiyi tüketme konusunda bir rahatlama sağlayabilir. Fakat enerjinin nerede tüketildiği de uzun vadeli sonuçları açısından önemlidir.
Benlik Algısı Bozulur
Kişi genellikle kendisini sahip oldukları ile, yaptığı eylemler, aldığı sonuçlar, başarılarıyla vs. tanımladığı için işsizlik kişinin kendi ideal benlik algısını bozabilir. İş bulma süreci uzadıkça kendisine olan güvenini giderek artan şekilde kaybedebilir. Yetersizlik duyguları hissedebilir.
Duygular Karışır
İşsiz olduğunu etrafındaki kişilere açıklama zorunluluğu utanç duygusu yaratabilir. Bekleyiş içinde olmak gerginlik ve belirsizlik de kaygı yaratabilir. Zaman uzadıkça ümitsizlik, ve üzüntü artabilir. Maddi yetersizlikler de yaşanıyorsa bu duygular daha da güçlü hissedilebilir. Bütün bunlar depresif bir ruh haline sebebiyet verebilir. Kişi çabalamayı azaltabilir, yorgunluk ve fazla uyuma isteği oluşabilir. Bu da iş bulma olasılığını azaltarak kısır döngü yaratır.
Varoluşsal Sancılara Neden Olur
Kişi hayatta bir anlam bulmaya ihtiyaç duyar. Herkes bir potansiyel ile dünyaya gelir ve bu potansiyelini kullanmak ister. İşsizliğin psikolojik etkileri kişiye anlamsızlık ve boşluk duygusu olarak geri dönebilir.
İşsizliğin psikolojik sonuçlarını etkilemek biraz da olsa kişinin elindedir. Bu da kişinin kendi öz potansiyelinin farkında olması ile mümkün olur. Belirsizlik içinde geçecek olan bir süre olduğunun kabulü ile, sakince adımlar atmak işsizliğin getirdiği psikolojik sorunların üstesinden olabildiğince kolay gelinmesine destek olacaktır.
Bilge Çapoğlu
Uzman Klinik Psikolog
