İristeki Siyah Lekeler Güneş Yüzünden mi Oluşuyor?

Yaz aylarında; geçtiğimiz hafta, yayımlanan son derece iyi zamanlanmış yeni bir araştırmada, görme ve göz üzerine çalışan bilim insanları, göz çilleri de dediğimiz, gözün renkli kas dokusu olan iris üzerindeki siyah noktaların özellikle de yaşamları boyunca güneşe daha uzun süre maruz kalan insanlarda daha sık gözlemlendiğini ve/veya ortaya çıktığını tespit etti.

Gözdeki bu siyah noktalar, doğaları gereği yayılan veya çevre dokuya sıçrayan bir yapıya sahip olmasa da, miktarları ve büyüklükleri ile güneş ışığının tetiklediği makula dejenerasyonu ve hatta katarakt gibi rahatsızlık veya hastalıkların riski için bir belirteç görevi görebilir.

Araştırma, Investigative Ophthalmology & Visual Science dergisinde yayımlandı. Göz çileri ve güneş ışığı arasındaki ilişki ve varsa kolerasyonu öğrenebilmek üzere dizayn edilen araştırmada 600'ün üzerinde Avusturya, Styria'dan yüzücü gönüllü çalışmaya dahil edildi.

Katılımcıların, gözlerindeki iris lekeleri incelenirken, yaşamları boyu ne kadar gün ışığına maruz kaldıkları ve Güneş ile yüksek ışıktan korunma alışkanlıkları hakkında sorular içeren bir anketi de tamamlamaları istendi.

Araştırmacılar, göz çillerinin gelişiminin yaşla doğru orantılı olduğunu, yaşam süresince geçirilen güneş yanığı sayısı ve su toplama ve deri kaybına yol açacak kadar ileri boyutta ciddi güneş yanıklarının sayısı ile de paralel olduğunu tespit etti. Araştırmanın ikincil sonuçlarına göre, daha koyu renkli gözlere sahip olan insanların, göz çilleri oluşturmaya çok daha az yatkın oldukları ve yine Güneş'ten korunma alışkanlıkları geliştirmiş insanların (sürekli şapka ve şemsiye kullanma ve hatta Güneş kremi, yüz için güneş kremi kullanma gibi) daha az göz çillerine sahip oldukları tespit edildi.

Beklendik olan bu tip sonuçlara ek olarak, gözdeki çillerinin pozisyonlarının düzensizliği ile ilgili olarak beklenmedik bir keşif daha yapıldı. Çoğunlukla gözdeki iris yapısının burundan uzak olan dörtte birlik kısmının alt alanlarında gözlemlenen göz çilleri araştırmacıları bu konuya da bir açıklama geliştirmeye itti.

Çalışmayı yürüten bilimcilere göre, kaş alttan gelen ışıklar için de burun yapıları bir anlamda gölgeleme etkisi yaparak gözün iç ve üst kuadranlarını direk Güneş ışığından bir raddeye kadar koruyor olabilir. Bu da hem çiller geliştirmeyi hem de bu duruma maruz kalmayı, yine bağlı olan tüm risklerin azalmasını sağlıyor.

Araştırmacılardan, Medical University of Graz'dan oftalmolog doktor Christoph Schwab ise, artık elimizde Güneş ışığına maruz kalan gözler için, göz çilleri dediğimiz biyolojik işaretçiler bulunuyor ve bunları analiz ederek, diğer göz hastalıkları ve bu hastalıkların muhtemel riskleri üzerine bir çıkarım yapmak mümkün olacak.