- Katılım
- 3 yıl 8 ay 4 gün
- Mesajlar
- 25,264
- Tepkime puanı
- 8,715
- Yaş
- 35
- Konum
- Memed' Home
- İsim
- CHRS
- Memleket
- Neresi?
- Meslek
- IzdırapÇI
- Cinsiyet
- Medeni Hal
Ekli dosyayı görüntüle 3388
İngilizce’yi olması gerektiği gibi telaffuz etmek, görünen o ki, ülkemiz insanının gündeminde yok. Hevesle ve azimle çalışanlar da dahil olmak üzere, Anadolu’da ve Rumeli’nde bu dili öğrenenlerin hemen hiçbiri telaffuzun önemini kavramış gibi durmuyor. Bir koyvermişçilik, adamsendecilik, böylesöylesemnoolcakçılık almış başını gidiyor. İngilizce’yi güzel telaffuz etmek isteyen de yok, İngilizce telaffuzumu nasıl düzeltebilirim diye çaba harcayan da.
Oysa, İngilizce telaffuz önemlidir. Dil öğrenimi bağlamında kıyaslamak gerekirse, telaffuz bir insanın elbiseleri gibidir. Kötü, daha kötü ya da berbat telaffuz, bir insanın sokakta çıplak, yarı çıplak ya da pejmürde dolaşmasına benzer. O durumda olan birisinin “böyle dolaşıyorum ama iyi kıyafetten anlarım” demesi ile İngilizce öğrenenlerin “anlıyorum ama konuşamıyorum” demesi arasında hiçbir fark yok. Oysa o insanı şık ve zarif elbiselerle donatıp güzel bir parfüm kokusuyla sokakta dolaştırmak sizin elinizde.
Doğru telaffuz, işin en başında edinilmelidir
Telaffuz alışkanlıklarının öğrenme sürecinin en başında doğru edinilmesi gerekir. İdeal olan budur. Doğru telaffuzu edinebilmek için sözcüklerin mutlaka ve mutlaka telaffuzlarıyla birlikte öğrenilmesi, tekrar edilmesi, online sözlüklerden ve mobil uygulamalardan o kelimenin telaffuzunun defalarca dinlenmesi, nihayetinde kelime defterine yazdığınız sözcüklerin anlamlarının ve telaffuzlarının belirli zaman aralıklarıyla anımsanması şarttır. “Etkili İngilizce kelime öğrenme yöntemleri” başlıklı yazıda kelimeleri gerçek anlamda öğrenebilmek için önerdiğim yöntemler telaffuz bakımından da geçerlidir. Kelimeleri öğrenirken telaffuzlarına dikkat etmek ve sürekli tekrarlar yapmak bir İngilizce öğrencisinin edinebileceği en akıllıca alışkanlıklardan biridir.
Öte yandan, bu yazımız esasen İngilizce telaffuzunuzu nasıl düzeltebileceğiniz üzerinde duruyor. Bir başka deyişle, doğru telaffuzu zamanında edinememiş olan kişilere bundan sonraki yaşamlarında yol gösterme amacı taşıyor.
İngilizce telaffuzu geliştirme: Yanlışlarınızın farkında mısınız?
Türkçe konuşanlar İngilizce’yi ne denli bozuk, yanlış, uydurma bir şekilde telaffuz ettiklerinin çoğu zaman farkında bile değillerdir. Kelimeleri o kadar rahat ve kendinden emin bir şekilde yanlış veya saçma telaffuz ederler ki anadili İngilizce olanlar bile zaman zaman kendilerinden şüphe edebilirler.
Türkçe-dilliler, bilmedikleri sözcüklerin okunuşlarını uydururlar. Evet, yanlış duymadınız, uydururlar. Genel olarak diğer yurttaşlar da bu şekilde uydurdukları için ve uydurulan telaffuzlar çeşitli nedenlerle birbirine benzediğinden, başkalarından da duydukları o uyduruk telaffuzun doğru olduğuna kendileri de inanmaya başlarlar. Eğer doğrusunu söylemeye kalkacak olursanız, aslında o kelimenin öyle telaffuz edilmesi gerektiğini, ancak kibirli İngilizler ile sallapati Amerikalıların o kelimeyi yüzyıllar içinde bozduklarını dahi iddia edebilirler.
Burada kilit nokta tam da bu. Türkçe-dilliler İngilizce’yi yanlış telaffuz ettiklerinin çoğu zaman farkında bile değillerdir. Bu nedenle, şunu rahatlıkla söyleyebilirim. Doğru telaffuz ettiğinizi zannettiğiniz birçok sözcüğü aslında yanlış ve bazen saçma bir şekilde telaffuz ediyorsunuz.
Yanlış ve berbat telaffuz örnekleri
Birkaç örnek vereyim. “Talk”, “walk”, “could”, “should”, “would”, “half” ve “calm” sözcüklerini ele alalım. Hepsinin ortak özelliği İngilizce’nin en temel sözcükleri arasında yer alması. Bu sözcükler olmadan İngilizce’yi konuşmak ve yazmak neredeyse olanaksız. İşte bu kadar önemli olan bu kelimelerin ortak başka bir özelliği daha var. Bu kelimelerdeki “l” harfleri hiçbir zaman telaffuz edilmez. Geçmişte de edilmemiştir, gelecekte de edilmeyecektir. Ne var ki bu sözcüklerdeki “l” harfi Türkiye’deki insanların tamamı tarafından okunur, hem de Anglosaksonların atalarını mezarlarında ters döndürebilmek maksadına matuf olarak üstüne basa basa okunur.
Şimdi de “bomb”, “climb”, “lamb”, “debt”, “doubt” sözcüklerine bakalım. Yine bunlar da İngilizce’nin en çok kullanılan sözcükleri arasında yer alıyor. Bunların ortak özelliği ise “b” harflerinin telaffuz edilmemesi. Başka bir deyişle, örneğin “doubt” sözcüğünün Türkiye’de olduğu gibi /dabt/ şeklinde değil /daʊt/ olarak, “debt” sözcüğünün ise yine /debt/ olarak değil /det/ olarak okunması gerekiyor.
Bu örnekleri, bu ülke insanının farkında bile olmadan nasıl büyük telaffuz yanlışları yaptığını göstermek amacıyla verdim. Dolayısıyla, telaffuz söz konusu olduğunda hiçbir şeyden emin olmamanız gerekir. Farkında bile olmadan yüzlerce, binlerce sözcüğü yanlış okuyor olduğunuzu adım gibi biliyorum.
Yanlış telaffuzu nasıl düzeltebilirsiniz?
Peki bu yanlışları düzeltmek için ne yapmanız gerekir? Başta da söylediğim gibi bu yazı, en baştan doğru telaffuz alışkanlıkları edinen kişilere değil, bir şekilde sözcüklerin telaffuzunu yanlış öğrenmiş ancak bunun için deliler gibi pişman olanlara hitap ediyor.
Eğer sizin telaffuzunuzda da bunun gibi ciddi yanlışlar varsa radikal bir adım atmaktan başka çaremiz yok. Bildiklerinizi unutacaksınız. Beyninizi bir anlamda yeniden başlatacaksınız. Başka çaresi yok. Şu ana kadar sözcüklerin telaffuzunu yanlış öğrendiğinizi kabul edeceksiniz, dağlara taşlara haykıracaksınız, şişenin içine mektup yazıp denize bırakacaksınız, eşe dosta söyleyeceksiniz, gelecekteki “siz”e e-posta göndereceksiniz, ağlayacaksınız, inleyeceksiniz, İngilizce sözlüğünüzden özür dileyeceksiniz. Evet bunları yapacaksınız.
Dolayısıyla, şu ana kadar farkında olsanız da olmasanız da binlerce sözcüğü yanlış telaffuz ediyor olabileceğiniz hususunu karine kabul edeceksiniz ve bunu düzeltmek için kolları sıvayacaksınız.
Bu aşamada örneğin Oxford ya da Longman gibi ciddi kuruluşların bilimsel ve istatistiksel verilere dayanarak oluşturduğu en yaygın 1000 kelime, en çok kullanılan 3000 kelime gibi listelerine acilen başvurmanızı öneriyorum. Seviyenize uygun olarak belirlediğiniz 1000 veya 3000 kelimelik listedeki sözcüklerin okunuşlarını teker teker görmenizi, dinlemenizi, hatalarınızı not etmenizi ve bütün bunları zaman buldukça tekrarlamanızı tavsiye ediyorum. Bu şekilde, telaffuz yanlışlarınızı büyük oranda giderebileceğinizi düşünüyorum.
Öte yandan, çok önemli bir noktayı daha vurgulamakta yarar var. Türkçe konuşanların İngilizce telaffuz yanlışları sadece yukarıdaki örneklerde verildiği gibi okunmayacak bazı harfleri okumaktan ibaret değildir.
Türkçe-dilliler bir kelimeyi tamamen farklı bir şekilde de okuyabiliyorlar. “Climate” ve “determine” kelimelerinde olduğu gibi.
Kelime belirgin bir şekilde farklı okunmasa dahi, seslerin çıkışında ve vurgularda akıl almaz hatalar yapılabiliyor.
Bu nedenle, yukarıda bahsettiğim listelerdeki bütün sözcüklerin okunuşlarına dikkat edilmesi, tekrar tekrar dinlenip notlar alınması son derece faydalı olacaktır.
Sürekli pratikler yapmak
Bu sözcüklerin doğru okunuşları öğrenildikten sonra yapılması gereken ise bu doğru okunuşlara intibak etmek olmalıdır. Yılların alışkanlıklarını bir anda bırakmak çok zor olabilir. Bu nedenle, bu sözcüklerin ısrarla tekrarlanması, cümle içinde kullanılıp sürekli okunması, telaffuz defteri oluşturulması, arada sırada bu deftere göz atılması faydalıdır.
Listening (dinlediğini anlama) egzersizleri yaparken anadili İngilizce olanların nasıl konuştuklarına dikkat etmeniz ve duyduklarınızı hayata geçirmeniz gerekir. Ne yazık ki, kelimenin doğru okunuşunu ve kendisinin de esasen yanlış telaffuz ettiğini bildiği halde bunu düzeltmek için kılını bile kıpırdatmayan onlarca insan gördüğümü söyleyebilirim. Yanlışta ısrar etmeyin, bir an önce düzeltmeye gayret edin. Aksi takdirde ne İngilizce öğrenebilirsiniz ne de bu dili etkili yazıp konuşabilirsiniz.
Geribildirim almak
Telaffuzunuz hakkında uzman bir eğitmenden geribildirim almanız da çok yararlıdır. Böyle birisinden geribildirim almanın ya da onunla konuşma pratikleri yapmanın hem özgüveninizi artıracağını hem de telaffuzunu düzeltmenize yardımcı olacağını söyleyebilirim.
Son olarak, yanlış telaffuz alışkanlıklarınızı düzelttikten sonra yapmanız gereken, yeni sözcükler öğrenirken telaffuzlarına karşı dikkatli ve saygılı olmak ve o güne kadar yaptığınız yanlışların benzerlerini yapmamak için gayret göstermektir.
İngilizce’yi olması gerektiği gibi telaffuz etmek, görünen o ki, ülkemiz insanının gündeminde yok. Hevesle ve azimle çalışanlar da dahil olmak üzere, Anadolu’da ve Rumeli’nde bu dili öğrenenlerin hemen hiçbiri telaffuzun önemini kavramış gibi durmuyor. Bir koyvermişçilik, adamsendecilik, böylesöylesemnoolcakçılık almış başını gidiyor. İngilizce’yi güzel telaffuz etmek isteyen de yok, İngilizce telaffuzumu nasıl düzeltebilirim diye çaba harcayan da.
Oysa, İngilizce telaffuz önemlidir. Dil öğrenimi bağlamında kıyaslamak gerekirse, telaffuz bir insanın elbiseleri gibidir. Kötü, daha kötü ya da berbat telaffuz, bir insanın sokakta çıplak, yarı çıplak ya da pejmürde dolaşmasına benzer. O durumda olan birisinin “böyle dolaşıyorum ama iyi kıyafetten anlarım” demesi ile İngilizce öğrenenlerin “anlıyorum ama konuşamıyorum” demesi arasında hiçbir fark yok. Oysa o insanı şık ve zarif elbiselerle donatıp güzel bir parfüm kokusuyla sokakta dolaştırmak sizin elinizde.
Doğru telaffuz, işin en başında edinilmelidir
Telaffuz alışkanlıklarının öğrenme sürecinin en başında doğru edinilmesi gerekir. İdeal olan budur. Doğru telaffuzu edinebilmek için sözcüklerin mutlaka ve mutlaka telaffuzlarıyla birlikte öğrenilmesi, tekrar edilmesi, online sözlüklerden ve mobil uygulamalardan o kelimenin telaffuzunun defalarca dinlenmesi, nihayetinde kelime defterine yazdığınız sözcüklerin anlamlarının ve telaffuzlarının belirli zaman aralıklarıyla anımsanması şarttır. “Etkili İngilizce kelime öğrenme yöntemleri” başlıklı yazıda kelimeleri gerçek anlamda öğrenebilmek için önerdiğim yöntemler telaffuz bakımından da geçerlidir. Kelimeleri öğrenirken telaffuzlarına dikkat etmek ve sürekli tekrarlar yapmak bir İngilizce öğrencisinin edinebileceği en akıllıca alışkanlıklardan biridir.
Öte yandan, bu yazımız esasen İngilizce telaffuzunuzu nasıl düzeltebileceğiniz üzerinde duruyor. Bir başka deyişle, doğru telaffuzu zamanında edinememiş olan kişilere bundan sonraki yaşamlarında yol gösterme amacı taşıyor.
İngilizce telaffuzu geliştirme: Yanlışlarınızın farkında mısınız?
Türkçe konuşanlar İngilizce’yi ne denli bozuk, yanlış, uydurma bir şekilde telaffuz ettiklerinin çoğu zaman farkında bile değillerdir. Kelimeleri o kadar rahat ve kendinden emin bir şekilde yanlış veya saçma telaffuz ederler ki anadili İngilizce olanlar bile zaman zaman kendilerinden şüphe edebilirler.
Türkçe-dilliler, bilmedikleri sözcüklerin okunuşlarını uydururlar. Evet, yanlış duymadınız, uydururlar. Genel olarak diğer yurttaşlar da bu şekilde uydurdukları için ve uydurulan telaffuzlar çeşitli nedenlerle birbirine benzediğinden, başkalarından da duydukları o uyduruk telaffuzun doğru olduğuna kendileri de inanmaya başlarlar. Eğer doğrusunu söylemeye kalkacak olursanız, aslında o kelimenin öyle telaffuz edilmesi gerektiğini, ancak kibirli İngilizler ile sallapati Amerikalıların o kelimeyi yüzyıllar içinde bozduklarını dahi iddia edebilirler.
Burada kilit nokta tam da bu. Türkçe-dilliler İngilizce’yi yanlış telaffuz ettiklerinin çoğu zaman farkında bile değillerdir. Bu nedenle, şunu rahatlıkla söyleyebilirim. Doğru telaffuz ettiğinizi zannettiğiniz birçok sözcüğü aslında yanlış ve bazen saçma bir şekilde telaffuz ediyorsunuz.
Yanlış ve berbat telaffuz örnekleri
Birkaç örnek vereyim. “Talk”, “walk”, “could”, “should”, “would”, “half” ve “calm” sözcüklerini ele alalım. Hepsinin ortak özelliği İngilizce’nin en temel sözcükleri arasında yer alması. Bu sözcükler olmadan İngilizce’yi konuşmak ve yazmak neredeyse olanaksız. İşte bu kadar önemli olan bu kelimelerin ortak başka bir özelliği daha var. Bu kelimelerdeki “l” harfleri hiçbir zaman telaffuz edilmez. Geçmişte de edilmemiştir, gelecekte de edilmeyecektir. Ne var ki bu sözcüklerdeki “l” harfi Türkiye’deki insanların tamamı tarafından okunur, hem de Anglosaksonların atalarını mezarlarında ters döndürebilmek maksadına matuf olarak üstüne basa basa okunur.
Şimdi de “bomb”, “climb”, “lamb”, “debt”, “doubt” sözcüklerine bakalım. Yine bunlar da İngilizce’nin en çok kullanılan sözcükleri arasında yer alıyor. Bunların ortak özelliği ise “b” harflerinin telaffuz edilmemesi. Başka bir deyişle, örneğin “doubt” sözcüğünün Türkiye’de olduğu gibi /dabt/ şeklinde değil /daʊt/ olarak, “debt” sözcüğünün ise yine /debt/ olarak değil /det/ olarak okunması gerekiyor.
Bu örnekleri, bu ülke insanının farkında bile olmadan nasıl büyük telaffuz yanlışları yaptığını göstermek amacıyla verdim. Dolayısıyla, telaffuz söz konusu olduğunda hiçbir şeyden emin olmamanız gerekir. Farkında bile olmadan yüzlerce, binlerce sözcüğü yanlış okuyor olduğunuzu adım gibi biliyorum.
Yanlış telaffuzu nasıl düzeltebilirsiniz?
Peki bu yanlışları düzeltmek için ne yapmanız gerekir? Başta da söylediğim gibi bu yazı, en baştan doğru telaffuz alışkanlıkları edinen kişilere değil, bir şekilde sözcüklerin telaffuzunu yanlış öğrenmiş ancak bunun için deliler gibi pişman olanlara hitap ediyor.
Eğer sizin telaffuzunuzda da bunun gibi ciddi yanlışlar varsa radikal bir adım atmaktan başka çaremiz yok. Bildiklerinizi unutacaksınız. Beyninizi bir anlamda yeniden başlatacaksınız. Başka çaresi yok. Şu ana kadar sözcüklerin telaffuzunu yanlış öğrendiğinizi kabul edeceksiniz, dağlara taşlara haykıracaksınız, şişenin içine mektup yazıp denize bırakacaksınız, eşe dosta söyleyeceksiniz, gelecekteki “siz”e e-posta göndereceksiniz, ağlayacaksınız, inleyeceksiniz, İngilizce sözlüğünüzden özür dileyeceksiniz. Evet bunları yapacaksınız.
Dolayısıyla, şu ana kadar farkında olsanız da olmasanız da binlerce sözcüğü yanlış telaffuz ediyor olabileceğiniz hususunu karine kabul edeceksiniz ve bunu düzeltmek için kolları sıvayacaksınız.
Bu aşamada örneğin Oxford ya da Longman gibi ciddi kuruluşların bilimsel ve istatistiksel verilere dayanarak oluşturduğu en yaygın 1000 kelime, en çok kullanılan 3000 kelime gibi listelerine acilen başvurmanızı öneriyorum. Seviyenize uygun olarak belirlediğiniz 1000 veya 3000 kelimelik listedeki sözcüklerin okunuşlarını teker teker görmenizi, dinlemenizi, hatalarınızı not etmenizi ve bütün bunları zaman buldukça tekrarlamanızı tavsiye ediyorum. Bu şekilde, telaffuz yanlışlarınızı büyük oranda giderebileceğinizi düşünüyorum.
Öte yandan, çok önemli bir noktayı daha vurgulamakta yarar var. Türkçe konuşanların İngilizce telaffuz yanlışları sadece yukarıdaki örneklerde verildiği gibi okunmayacak bazı harfleri okumaktan ibaret değildir.
Türkçe-dilliler bir kelimeyi tamamen farklı bir şekilde de okuyabiliyorlar. “Climate” ve “determine” kelimelerinde olduğu gibi.
Kelime belirgin bir şekilde farklı okunmasa dahi, seslerin çıkışında ve vurgularda akıl almaz hatalar yapılabiliyor.
Bu nedenle, yukarıda bahsettiğim listelerdeki bütün sözcüklerin okunuşlarına dikkat edilmesi, tekrar tekrar dinlenip notlar alınması son derece faydalı olacaktır.
Sürekli pratikler yapmak
Bu sözcüklerin doğru okunuşları öğrenildikten sonra yapılması gereken ise bu doğru okunuşlara intibak etmek olmalıdır. Yılların alışkanlıklarını bir anda bırakmak çok zor olabilir. Bu nedenle, bu sözcüklerin ısrarla tekrarlanması, cümle içinde kullanılıp sürekli okunması, telaffuz defteri oluşturulması, arada sırada bu deftere göz atılması faydalıdır.
Listening (dinlediğini anlama) egzersizleri yaparken anadili İngilizce olanların nasıl konuştuklarına dikkat etmeniz ve duyduklarınızı hayata geçirmeniz gerekir. Ne yazık ki, kelimenin doğru okunuşunu ve kendisinin de esasen yanlış telaffuz ettiğini bildiği halde bunu düzeltmek için kılını bile kıpırdatmayan onlarca insan gördüğümü söyleyebilirim. Yanlışta ısrar etmeyin, bir an önce düzeltmeye gayret edin. Aksi takdirde ne İngilizce öğrenebilirsiniz ne de bu dili etkili yazıp konuşabilirsiniz.
Geribildirim almak
Telaffuzunuz hakkında uzman bir eğitmenden geribildirim almanız da çok yararlıdır. Böyle birisinden geribildirim almanın ya da onunla konuşma pratikleri yapmanın hem özgüveninizi artıracağını hem de telaffuzunu düzeltmenize yardımcı olacağını söyleyebilirim.
Son olarak, yanlış telaffuz alışkanlıklarınızı düzelttikten sonra yapmanız gereken, yeni sözcükler öğrenirken telaffuzlarına karşı dikkatli ve saygılı olmak ve o güne kadar yaptığınız yanlışların benzerlerini yapmamak için gayret göstermektir.
