Tarihin ilginç ironilerinden biri, dünyanın en prestijli ödülü olan Nobel Ödülü’nün yaratıcısının, aynı zamanda “dinamitin babası” olarak anılmasıdır. Ancak daha da ilginci, Alfred Nobel’i kötüleyen yanlış ölüm haberinin, Nobel Ödüllerine vesile olmasıdır.
100 yılı aşkın bir süredir Nobel ailesinin ismi “Barış” ile birlikte anılıyor olsa da asılında aile, savaş ile ilgili konularda varlık göstermiştir. Alfred Nobel’in babası İmmanuel Nobel, silah fabrikaları işleten, Kırım Savaşı sırasında Rusya için su altı mayınları üreten bir mühendistir. Alfred Nobel ise patlayıcı maddeler ile ilgili çalışmaları ile ünlüdür. Konu ile ilgili 355 patenti bulunan mucit, nitrogliserin patlayıcılar, patlama başlıkları ve “balisti” denilen “dumansız barut”u icat etmiştir. En önemli icatı ise 1867’de dinamiti icat etmiş olmasıdır. Bir bilim insanı olarak gösterdiği başarıları, iş adamı olarak ta pekiştirmiş, birçok başarılı yatırım yapmıştır.
1888 yılında Alfred Nobel’in ağabeyi ölür. Bir gazeteci ölenin Alfred Nobel olduğunu sanarak, haber yapar. Ölüm haberi, “Ölüm Taciri Öldü” başlığı ile gazetede yayınlanır. Haberi okuyan Alfred Nobel, gelecekte isminin ölüm ile anılacağını fark eder. Dinamit gibi önemli bir buluşa imza atmış olmasına karşın Alfred Nobel, aslında bir bilim adamıdır. Üstelik dinamit buluşunu önemli kılan, patlayıcı madde olma özelliği değil, patlamanın kontrol edilebilir hale gelme özelliğidir. Nobel’in icadından önce de nitrogliserin bazlı patlayıcılar kullanılmaktadır. Ancak bu patlayıcıları kontrol etmek, istenildiği anda patlamasını sağlamak çok zordur.
Alfred Nobel 62 yaşındadır, 100 kadar fabrikanın ve çok büyük bir servetin sahibidir. Birçok başarılı buluşa imza atmıştır. Buna rağmen gelecekte ismi, patlama, ölüm ve savaş ile anılacaktır. Bu gerçek Alfred Nobel’i çok rahatsız etmiş olmalı ki, 27 Kasım 1895 tarihinde, Paris’te, İsveçliler ve Norveçliler Kulübünde vasiyetnamesini imzalar.
Vasiyetinde kişisel servetinin büyük bir bölümünü, bilim insanlarını, mucitleri destekleyecek bir projeye tahsis ettiğini bildirmektedir. Ödüller 5 dalda verilecektir: Tıp, fizik, kimya, edebiyat ve barış.(Ekonomi sonradan 1968 yılında eklenmiştir.) Yıllık olarak verilecek ödüllerin amacı, insanlığa katkıda bulananları ödüllendirmek ve desteklemektir. Bunlardan ilk üçü tıp, fizik ve kimya ödülleri, en büyük keşfe yada icada, edebiyat ödülü “en seçkin esere” barış ödülü ise uluslararası barış adına en başarılı işleri ortaya koyan, barışı yaygınlaştıran, orduların ve silahların azalmasını sağlayan kişiye verilecektir.
Alfred Nobel’in ölümü ardından vasiyetnamesine uygun olarak Nobel Vakfı kurulmuştur ve 1901’den bu yana II. Dünya Savaşı nedeni ile 1940-1941 yılları hariç her yıl, Nobel Ödülleri sahiplerine özel bir tören ile takdim edilmektedir. Prestijli bir ödül olmasının sebeplerinden biri de ödül tutarının yüksekliğidir. Bu tutar günümüzde, yaklaşık 1,5 milyon Euro kadardır. Böylece Nobel ödülü, insanlığa katkıda bulunanları onurlandırırken aynı zamanda insanlığa katkıda bulunan çalışmalara maddi destek sağlamış olmaktadır.
100 yılı aşkın bir süredir Nobel ailesinin ismi “Barış” ile birlikte anılıyor olsa da asılında aile, savaş ile ilgili konularda varlık göstermiştir. Alfred Nobel’in babası İmmanuel Nobel, silah fabrikaları işleten, Kırım Savaşı sırasında Rusya için su altı mayınları üreten bir mühendistir. Alfred Nobel ise patlayıcı maddeler ile ilgili çalışmaları ile ünlüdür. Konu ile ilgili 355 patenti bulunan mucit, nitrogliserin patlayıcılar, patlama başlıkları ve “balisti” denilen “dumansız barut”u icat etmiştir. En önemli icatı ise 1867’de dinamiti icat etmiş olmasıdır. Bir bilim insanı olarak gösterdiği başarıları, iş adamı olarak ta pekiştirmiş, birçok başarılı yatırım yapmıştır.
Nobel ödülüne vesilen olan yanlış gazete haberi!
1888 yılında Alfred Nobel’in ağabeyi ölür. Bir gazeteci ölenin Alfred Nobel olduğunu sanarak, haber yapar. Ölüm haberi, “Ölüm Taciri Öldü” başlığı ile gazetede yayınlanır. Haberi okuyan Alfred Nobel, gelecekte isminin ölüm ile anılacağını fark eder. Dinamit gibi önemli bir buluşa imza atmış olmasına karşın Alfred Nobel, aslında bir bilim adamıdır. Üstelik dinamit buluşunu önemli kılan, patlayıcı madde olma özelliği değil, patlamanın kontrol edilebilir hale gelme özelliğidir. Nobel’in icadından önce de nitrogliserin bazlı patlayıcılar kullanılmaktadır. Ancak bu patlayıcıları kontrol etmek, istenildiği anda patlamasını sağlamak çok zordur.
Alfred Nobel’in vasiyetnamesi, yani Nobel Ödülü’nün doğum belgesi,
Alfred Nobel 62 yaşındadır, 100 kadar fabrikanın ve çok büyük bir servetin sahibidir. Birçok başarılı buluşa imza atmıştır. Buna rağmen gelecekte ismi, patlama, ölüm ve savaş ile anılacaktır. Bu gerçek Alfred Nobel’i çok rahatsız etmiş olmalı ki, 27 Kasım 1895 tarihinde, Paris’te, İsveçliler ve Norveçliler Kulübünde vasiyetnamesini imzalar.
Vasiyetinde kişisel servetinin büyük bir bölümünü, bilim insanlarını, mucitleri destekleyecek bir projeye tahsis ettiğini bildirmektedir. Ödüller 5 dalda verilecektir: Tıp, fizik, kimya, edebiyat ve barış.(Ekonomi sonradan 1968 yılında eklenmiştir.) Yıllık olarak verilecek ödüllerin amacı, insanlığa katkıda bulananları ödüllendirmek ve desteklemektir. Bunlardan ilk üçü tıp, fizik ve kimya ödülleri, en büyük keşfe yada icada, edebiyat ödülü “en seçkin esere” barış ödülü ise uluslararası barış adına en başarılı işleri ortaya koyan, barışı yaygınlaştıran, orduların ve silahların azalmasını sağlayan kişiye verilecektir.
Alfred Nobel’in ölümü ardından vasiyetnamesine uygun olarak Nobel Vakfı kurulmuştur ve 1901’den bu yana II. Dünya Savaşı nedeni ile 1940-1941 yılları hariç her yıl, Nobel Ödülleri sahiplerine özel bir tören ile takdim edilmektedir. Prestijli bir ödül olmasının sebeplerinden biri de ödül tutarının yüksekliğidir. Bu tutar günümüzde, yaklaşık 1,5 milyon Euro kadardır. Böylece Nobel ödülü, insanlığa katkıda bulunanları onurlandırırken aynı zamanda insanlığa katkıda bulunan çalışmalara maddi destek sağlamış olmaktadır.
