Osmanlıya karşı büyük bir düşmanlık ve arap alfabesinden latin alfabesine geçiş.
Geçmişi dilini özünü bir çırpıda yok etmek.
Şİmdi diyorlar neden osmanlıyı sevenler cumruhiyeti kurana düşman.
Bunu osmanlıya yapınca suç olmuyor normal geliyor cumhuriyet sevdalılarına yaparsan düşman kesiliyorlar adalet nerde?
Hani bize yobaz diyorlar ya bence şu kanunlar arasında en yobaz olanı şapka ve kıyafet kanunu.
sorsan herkes kılık kıyafette özgür derler he canım he.
Şapka giymek istemeyenlere yapılanlardan sadece birtanesi.
Bunlar tarihe geçen kayıtlar.
Yasa, çeşitli Anadolu illerinde protestolara neden oldu. Yasanın kabul edildiği gün Erzurum'da protesto gösterileri oldu ve bu ilde bir ay sıkı yönetim ilan edildi. Tutuklananlardan 13 kişi idama mahkûm oldu.
Ne için idam edildiler? Şapka giymeyi istemeyip protesto ettikleri için mi?
Şapka Zulmü – 1
M. Kemal 24 Ağustos 1925 tarihinde Kastamonu’ya elinde Panama şapkasıyla gitmiş, Kastamonu’lulara hitaben yaptığı şu konuşma ile şapka konusu Türkiye’nin gündemine oturmuştu:
“Uygar ve milletlerarası kıyafet, bizim için, çok cevherli milletimiz için lâyık bir kıyafettir. Onu giyeceğiz. Ayakta iskarpin veya fotin, bacakta pantolon, yelek, gömlek, kravat, yakalık, ceket ve tabiatıyla bunları tamamlamak üzere başta siper-i şemsli serpuş. Bu serpuşun adına şapka denir. Redingot gibi, bonjur gibi, smokin gibi, frak gibi, işte şapkamız! İsterseniz bildireyim ki, bu kadar yüksek ve önemli bir sonuca varmak için, gerekirse bazı kurbanlar da verelim!”[1]
(M. Kemal) : Dedim ki, ben her vakit söylerim, burada da bu vesile ile arzedeyim benim elime büyük selahiyet ve kudret geçerse, ben hayat-ı ictimaiyemizde (sosyal hayatımızda) arzu edilen inkılabı bir anda bir “JOP” ile tatbik edeceğimi zannederim.”[2]
Kuvay-ı Milliye’nin kadın kahramanlarından olduğu bilinen ve özellikle M. Kemal ve Ismet Inönü’ye yakınlığıyla tanınan Halide Edib (Adıvar) da, şapka uygulamalarını eleştirenler arasındaydı. O, fakir halka karşı girişilen baskı ve halkın şapkaya olan başkaldırısı üzerine o yıllarda şöyle diyordu;
”Şapka kanunu bu dönemde girişilen devrimlerin ilki ve en gözalıcısı olmakla beraber, aynı zamanda en beyhude, en anlamsız ve en sathisi (yüzeyseli) idi.”[3]
Halide Edib Adıvar’a göre, devrimler arasında en ciddi muhalefeti yaratan şapka kanununa, sokaktaki adamın karşı koyması, kanunu yapanlardan gerçekte çok daha batılıydı.(…)[4]
KAYNAKLAR:
[1] Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, cild 2, 5. Baskı, Türk Inkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları, Ankara 1997, sayfa 221, 222.
Ayrıca Bakınız;
K. Z. Gençosman, Atatürk Ansiklopedisi, Istanbul 1981, X, 67.
[2] Prof. Dr. A. Afetinan; M. Kemal Atatürk’ün Karlsbad Hatıraları, Ankara 1983, sayfa 26, 27.
Ayrıca bakınız: Der. Behçet Kemal Çağlar, Atatürk Devriminden Damlalar, Istanbul 1967, sayfa 52.
[3] Paul Gentizon, M. Kemal ve Uyanan Doğu, sayfa 100-103.
[4] Halide Edib Adıvar, Dictatorship and Reforms in Turkey, Yale Rewiew, 1929 Güz Sayısı, sayfa 30.
Cumhuriyeti sevebilirsiniz kurucusunuda sevebilirsiniz ama bana kimse melekmiş gibi rol kesmesin.
Sevmediğim halde hiçbir zaman saygısızlık yapmadım yeri geldi iyi yanlarınıda dedim ama kötü yanlarınıda derim bir kişiyi seviyorum diye kötü yanlarını ört pas edip çanak tutmam.
Bu konularda asla tartışmaya girmem yorumumu yapar çıkarım öylede kalsın.
bak aynı hesap sanki
:
