CUMHURİYET DÖNEMİ EDEBİYATI SANATÇILARI.
*NECİP FAZIL KISAKÜREK.
mistik bir anlayışa yönelmiştir.
* Şiirlerinde insanın evrendekı yerini araştırmış, madde-ruh ve metzafizikten bahsetmiştir.
*Şiir tekniği çok sağlamdır.
*Oyunlarında çağdaş insan bunalımı irdeler.
* ESERLERİ : (ŞİİR) örümcek ağı,kaldırımlar,ben ve ötesi,sonsuzluk kervanı,
şiirlerini ÇİLE adındakı şiir kitabında toplamıştır.
OYUN : Tohum,Bir adam yaratmak,Künye,Sabır taşı,Reis bey,Namı-ı diğer parmaksız salih,
FIKRA : Çöle inen nur.
AHMET HAMDİ TANPINAR(1901-1962)
*Kendine özgü şiir dünyası vardır. hece ölçüsünü en iyi şekilde kullanmıştır.
*Söz sanatlarıyla yüklü, uzun cümleli , düşünce ve soyut kavramlar yüklü cümeleler vardır.
*Şiirde bilinç altı ön plana çıkar.(zaman,rüya,hayal)
*Fransız sembolistlerı ve yahya kemalden etkilenmiştir.
ESERLERİ : HİKAYE : Abdullah efendinin rüyaları,Yaz yağmuru.
ROMAN : Huzur,Saatleri ayarlama endüstitisi,Mahur beste,Sahnenin dışındakiler
DENEME : Beş şehir.
İNCELEME : 19. Asır türk edebiyatı tarihi,Yahya Kemal.
AHMET MUHİP DIRANAS(1909-1980)
*Şiirin amacı insandır.
*Fransız şair ''BAUDELAİRE'' NİN anlayışını, Türk şiiri kültürü ve özelliğiyle kaynaştırmıştır.
*ESERLERİ : Olvido Ve Fahriye Abla Önemli şiirleridir. Şiirler,
OYUN : Gölgeler,O böyle istemezdi.
CAHİT SITKI TARANCI(1910-1956)
*Hemen hemen her şiirinde ölüm ile yaşamak arasında çatışma yaşar.
*Hecenin durak yapısını değiştirmiştir.
*OTUZ BEŞ YAŞ şiiri ile ünlenmiştir.
*Garipçiler etkisiyle serbest şiirler yazmıştır.
*ESERLERİ : (ŞİİR) Ömrümde sukut,Düşten güzel,sonrası.
SABRİ ESAT SİYAVUŞGİL(1907-1968)
*Psikoloji alanında akademik kariyer yapmıştır.
*1942'de profesör olmuştur.
*Fransız şairlerınin eserlerini türkçeye, sait faikin şiirlerini fransızcaya çevirmiştir.
*Cyrano De Bergerac'ın türkçe çevirisiyle büyük ün kazanmıştır.
*ŞİİR : Odalar ve sofalar
*İNCELEME : İstanbulda kara göz kara gözde istanbul,Psikoloji ve terbiye tahisleri,Karagöz.
YAŞAR NABİ NAYIR(1908-1981)
*Yedi meşaleciler kurucularındandır.
*Öykü,roman,deneme,eleştiri,gezi yazıları yazmıştır.
ESERLERİ : (ŞİİR) Yedi meşale,Kahramanlar,Onar mısra.
(ROMAN) bir kadın söylüyor, adem ile havva.
(ÖYKÜ) Buda bir hikayedir,Sevi çıkmazı.
(OYUN)Mete,İnkilap çocukları,Beş devir,köyün namusu
(İNCELEME-DENEME) Balkanlar ve türkler,Nereye gidiyoruz,Atatürkçülük Nedir?,Edebiyat dünyamız,Çağımıza ters düsenler.
VASIF MAHİR KOCATÜRK(1907-1961)
*ESERLERİ : (ŞİİR)Dağlarin derdi,On inkilap,Tunç Sesleri,Geçmiş geceler,Bizim türkler,Ergenekon,hayat şarkıları
(OYUN) Yaman,Sanatkar
(İNCELEME-DENEME-ANTOLOJİ) En güzel Türk Maniler,Saheserler Antolojisi,Tekke Şiir antolojisi,Metin edebiyatı,Türk edebiyatı tarihi.
ZİYA OSMAN SABA(1910-1957)
*Aşk,doğa,insan sevgisi,ladere boyun eğme,küçük mutluluklar, 1940 dan sonra serbest şiir yazmıştır.
*ESERLERİ : (ŞiiR) Sebil ve güvercinler,geçen zaman,nefes almak
*(HİKAYE) Mesut insanlar fotoğrafhanesi,Değişen İstanbul.
CEVDET KUDRET SOLOK(1907-1992)
*Yedi meşaleciler hikaye yazarı tek Üyesidir.
*Gazetenin etkisiyle küçük hikayeciliği benimsemiştir.
*ESERLERİ : (HİKAYE)Bir yudum su,Bahar hikayeleri,Son öpüş,Bir otelde yedi kişi
*(ROMAN) OSMANOFLAR.
MUAMMER LÜTFİ BAHSİ(1903-1947)
*Arapça ve farsça bilen şair Yedi meşalecilerdendir.
ESERLERİ : Türk akdeniz,İlk kursun'dur.
SERBEST NAZMIN BENİMSEYEN TOPLUMSAL GERCEKÇİ ŞAİRLER
NAZIM HİKMET(1902-1963)
NAZIM HİKMET(1902-1963)
*Rusyada devremci şiir akımının etkisinde kalmıştır.
*Fütürizmin etkisiyle şiire özgürlük havası getirmiştir.
*Şiirin bütünlüğüne önem vermiştir.toplumcu bir şairdir.
ESERLERİ : (ŞİİR) güneşi içenlerin türküsü, 835 satır,Jakond ile si-ya-u varan 3,sesini kaybeden şehir,gece gelen telgraf,benerci kendini niçin öldürdü?,Taranta babuya mektuplar,Portler,simavna kadısı oğlu şeyh bahrettin destanı,Kurtuluş savası destanı,Kurtuluş savaşı destanı,Memleketimde insan manzarası.
(ROMAN) Kan konuşma,Yasamak güzel şey be kardeşim,Yeşil elmalar.
(OYUN) kafatası, bir ölü evi yahut merhumnamesi, unutulan adam,Ferhat ile şirin,Enayi,sabahat.
(FIKRA) İt yürür kervan yürür,milli durur
(MASAL) sevdalı bulut, masallar.
(MEKTUP) Kemal tahire mapushaneden mektuplar,Oğlum,Canım evladım memedim,Va-nülara mektuplar,Nazım ile Piraye.
RIFAT ILGAZ(1911-1993)
*1940 toplumcu gercekçi bir sanatçıdır.
*Toplumsal yaşantıları gösterişşiz yansıtmıştır.
*Çağdaş ileri görüşlülüğü savunur.
ESERLERİ : (ŞİİR) Yarenlik,sınıf,yasadıkça,soluk soluğa,güvercinim uyur mu ?,
(ROMAN) karadenizin kıyıcılığından,Yıldız karayel,Sarı Yazma.
(ANI) yokuş yukarı,kırk Yıl Önce kırk yıl sonra.
MİLLİ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞAİRLER.
* Şiirlerini 1919 da BÜYÜK MECMUA'da yayınlatarak başlamıştır.
*Dergah dergisine yazdıklarıyla ün kazanmıştır.
* VARLIK vE OLUŞ dergileride şiirler yayınlanmıştır.
*Aruz ölcüsüyle başlayıp gece ölçüsüne geçmiştir.
*Şiirleri ölümünden sonra '' RIFAT NECDET EVRİMER'' tarafından ''Kemalettin kamu,hayatı,sahsiyeti ve şiirleri'' adlı kitaplarda toplanmıştır.
ARİF NİHAT ASYA(1904-1957)
*Din ve Kahramanlık duygusu belirgindir şiirlerinde.
*Epik,lirik,didaktik özellik gösterir.
*ESERLERİ : (ŞİİR) Bir bayrak rüzgar bekliyor,Kökler ve dallar , Dualar ve aminler,Rubaiyyat-ı arif
HALİDE EDİP ADIVAR
(ROMAN) küller,sisli geceler.
(HİKAYE) beyaz selvi, büyük anne,aydınlık kapı.
ZEKİ ÖMER DEFNE(1903-1992)
*Halk edebiyatına bağlı kalmış,Hece ölçüsüyle cağdaş şiirşer yazmıştır.
*Anadolu şiirlerinin teması olmuştur. Güzellemeriyle tanınır.
ESERLERİ : (ŞİİR) Denizden çalınmış ülke,Sessiz nehir,Kardelenler.
ORHAN SAİK GÖKAY(1902-1994)
*1940dan ıtıbaren edebıyat tarihi,,folklor,halk edebiyatı araştırmalarına yönelmiştir.
*ESERLERİ : (ŞİİR)Bir kaç şiir,Poems
*(ELEŞTİRİ) Destursuz bağa girenler.
NECMETTİN HALİL ONAN(1902-1968)
- Son dönem şiirleride ''yahya kemal beyatlının'' etkisinde kaldıgı görülür.
- ESERLERİ : (ŞİİR)Çakıl taşları,Bir yudum daha
ÖMER BEDRETTİN USAKLI(1904-1946)
*Biçim acısından hecene 5 şairlerıne çok yakın durmuş ama öz yönunden onlardan ayrılmıştır.
*İzlenimci bir gözle yazmıştır.
*ESERLERİ : (ŞİİR)Deniz sarhoşları, yayla dumanı, sarı kız mermerleri
AHMET KUTSİ TECER(1901-1967)
*Folklerden,halk edebiyatında,eski efsanelerden ve günlük yaşamdan almıştır.
* Aşık veyseli keşfeden şair olarak bilinir.
*Orada bir Köy var uzakta '' şiiri ünlüdür.
*ESERLERİ : Şiirler(şiir)
(OYUN) Koş yiğit köroğlu,Kösebası,Bir pazar günü, satılık ev.
MEHMET ÇINARLI(1925-1999)
*Sanat için sanat görüşüne sahip olan yazardır.
*Milli manevi eserlere sahip olan bi edebiyatı savunmuştur.
ESERLERİ : (ŞİİR) güneş rengi kadehlerle,gercek hayali aştı, bir yeni dunya kurmuşum,zaman perdesi.
(DENEME ) Halkımız ve sanatımız,Söylemek yaraşır,Aynı yolda.
(ANI) sanatçı dostlarım,hatıraların ışığında,altmış yılın hikayesi.
İLHAN GEÇER(1918-...)
*Şiiride kendine özgü bir tarz oluşturmuştur.
*''ÖZLEDİĞİM ŞEHİR'' VE ''YUNUSA SELAM'' ŞİİRLEriyle ödüle layık görülmüştür.
(ŞİİR) Büyüyen eller,Bir bulut geçti,yeşil çağı,Hüzzam beste.
(ANTOLOJİ) Cumhuriyet döneminde türk şiiri.
YAVUZ BÜLENT BAKİLER(1936-..)
*ESERLERİ : (ŞİİR) Yanlızlık,Şiirimizde ana,Duvak.
(GEZİ) üSKÜPTE kosavaya, Türkistan Türkistan
** BİRİNCİ YENİ (GARİP) ŞAİRLERİ**
ORHAN VELİ KANIK(1914-1950)
ORHAN VELİ KANIK(1914-1950)
*Cumhuriyet dönemi şiirlerinde çığır açmıştır.
*Şiirde edebi sanatlara, ölçüye , kafiyeye karşıdır.
*LA fonraine 'fabllarını,Nasreddin hoca masallarını ' nazma çevirmiştir'
*ESERLERİ : (ŞİİR) garip,vazgeçemediğim,Destan gibi,Yenisi,karşı.
MELİH CEVDET ANDAY(1915-2002)
*Orhan Velinin ölümünden sonra garip hareketınden uzaklaşmış
*Toplumculuğa yönelmiştir.Garip Hareketanın öncüsüdür.
*Şiirinde güzel günlere özlem vardır.
*Düz yazılarında Felsefe düşüncelerine yer vermiştir.
*1960dan sonra Mitolojik unsurlar verme.
ESERLERİ : (ŞİİR) rahatı kaçan ağaç,Telgrafhane,Yanyana,kolları baglı odyseus,Teknenin ölümü,Ölümsüzlük ardında gılgamış,
(DENEME) Doğu-batı,konuşarak,sosyolist bir dünya.
(ROMAN) aylaklar,gizli emir, isanın güncesi,raziye
(OYUN) İçerdekiler,Dört oyun,Mikadonun çöpleri
(GEZİ) Sovret rusya, azerbaycan,bulgaristan
OKTAY RİFAT HOROZCU
*Orhan veli ve melih cevdet ile garipçilerin öncülerindendir.
*1950 fransız şair jagu es prevertin etkisiyle daha özgür düşünceye yönelmiştir.
ESERLERİ : (ŞİİR) yasayıp ölmek, aşk ve avrelik üzerine şiirler,güzelleme,aşağı yukarı,karga ile tilki,perçemli sokak,aşk merdiveni,elleri var özgürlüğün.çobanıl şiirler, bir cigara icimi.
(OYUN) Bir takım insanlar, kadınlar arasında, oyun içinde oyun ,atlar ve filler ,çil horozu.
(ROMAN) Bir kadının penceresinde, danaburnu,Bay lear.
** İKİNCİ YENİ ŞAİRLERİ**
İLHAN BERK(1916-2008)
İLHAN BERK(1916-2008)
*İlk şiirde klasık şiire yer verdi.
*İmgelerle yüklü soyut bir şiir dünyası sergilemeye çalıştır.
*ESERLERİ : (ŞİİR) Güneşi yakanların selamı,istanbul,günaydın yeryüzü,Türkiye şarkısı,köroğlu,galile denizi,Çivi yazısı,Otağ,Aşıkane,Mısırkalyoniğne,Delta ve Çocuk.
(OTOBİYOGRAFİ) Uzun bir adam.
(DENEME) El yazılarına vuran güneş
(ANTOLOJİ) AŞK ELÇİSİ,beyit mısra antolojisi,dünya edebiyatında aşk şiirleri.
EDİP CANSEVER
*daha sonra ikinci yeni akıma katıldı'kapalı çetin anlaşılması , güç şiirleridir.
*ESERLERİ : (şiir) dirlik ve düzenlik,yer çekimli karanfil,petrol,umutsuzlar park,çağrılmayan yakup, nerde antigone,sonrası kalır,kirli agustos,şairin seyır defteri,ben ruhu bey nasılım?
(düzyazı) gül dönüyor avucunda.
CEMAL SÜREYA
*Kendi şiirini erotik bir şiir olarak tanımladı.
*ESERLERİ : (ŞİİR)ÜVERCİnka,uçurumda açan çiçek,göçebe,beni öp sonra doğur beni,sevda sözleri.
(DENEME) şapkam dolu çiçekle,günübirlik,99 yüz.
SEZAİ KARAKOÇ.
*zengin imgeler yüklüdür şiirlerinde.
*İslam mitolojisinden dinsel motiflerden yararlanmıştır!
*(ŞİİR) körfez,sahdamar,hızırla kırk saat,sesler,tahanın kitabı,gül muştusu,zamana adanmış sözler,ayinler,leyla ile mecnun,mora rosa,ateş dansı.
(düz yazı) mağara ve ışık.
(denemeler) yazılar,ölumden sona kalkış,makamda,edebiyat yazıları 1,edebiyat yazıları 2
(RÖPORTAJ) TARİHİN yol ağzında.
ÜLKÜ TAMER
*Virgülün başından gecenler'' şiir ince alayla,gülmece , izlenımlerı bırakan, imgelerle sürülmüş, cocuksu söyleyiş ürünüdür.
*Cocuklar için hikaye yazar akıcı bır dılı vardır.
*ESERLERİ : soğuk otların altında,gök onları,yanıltmaz,ezra ile galy,içime çektiğim hava değil gök yüzüdür,sıragöller.
TURGUT UYAR
*daha sonra ikinci yeni şiirine katıldı.
*Divan adlı eserinde divan edebiyatından yararlanmaya calıştı.
*TÜTÜNLER ISLAK' adlı eseriyle yedi tepe şiir ödülünü kazanmıştır.
ESERLERİ : ARZ-I hal,dünyanın en güzel arabistanı, tütünler ıslak,divan,kayayı delen incir,türkiyem, büyük saat.
ECE AYHAN
*ikinci yenı şiirinin en önemli temsılcı olarak gösterılsede kendisini ikinci tanım yerıne ''sivil şiir'' önerdi ve kullandı.
*ESERLERİ : (ŞİİR) yort savul,bakıssız bir kedi kara, ortodoksluklar,devlet ve tabiat,zambaklık padişah, kınar hanımın denizleri,sivil şiirler.
** İKİNCİ YENİ SONRASI TOPLUMCU ŞAİRLER**
İSMET ÖZEL
İSMET ÖZEL
*ikinci yenide toplumcu ve kavgacı şiirleriyle tanınır.
*12 mart olayından sonra dini bir görüşe bağlanarak mistik şiirler yazmıştır.
*ESERLERİ : (ŞİİR) geceleyin bir kosu, evet isyan, cinayet kitabı,celladıma gülümserken,erbain,bır yusuf masalı.
(FIKRA) zor zamanda konuşmak,taşları yemek yasak,faydasız yazılar, waldo sen neden burada degilsin.
ATAOL BEHRAMOĞLU
*VARLIK ve DEVİNİM dergılerınde yayımladıgı sıırlerıyle tanınırç
*(ŞİİR) bir ermeni general,bir gün mutlaka, güzel yurdum,kuşatmada,kızıma mektuplar,eski nisan,sevgilimsin,aşk iki kişiliktir,
(gezi) başka gökler altında
(deneme) yasayan bir şair,iki ateş arasında,kimliğim insan.
SÜREYYA BERFE
*Şiir çalışmaları NABİGA adlı eserıyle toplumsal toplumsal olayları yogunluk kazanmasıyla yön degiştirmiştir.
*Türk şiirini en eski kaynaklarıyla değerlendiren bir birikimi vardır.
(ŞİİR) gün ola, savrulan,hayat ile şiir,ufkun dışından, kalfa.
NİHAT BEHRAM
*12 eylul askerı dabesınde tutuklanmış ve hapise atılmıştır.
(ŞİİR) hayatımız üzerine şiirler,fıtınayla borayla denenmiş arkadaşlıklar,hayatı tutuşturan açılar,ırmak boylarında turaç seslerinde,cenk çesitlemesi,yine de gülümseyerek.
REFİK DURBAŞ
* (ŞİİR) kuş tufanı, hücremde ay ışığı, çırak aranıyor,denizler sincabı,çaylar şirketten,nereye ucar gökyüzü,düşler sairi,rüzgarla randevu.
**GARİP DIŞINDA YENİLİĞİ SÜRDÜREN ŞAİRLER.
FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA
FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA
*yurt ve ınsan gecrekleri,uluslar arası sorunlar,ulusal duyguları bılıncı ve bılınc altı işlenir.
*4 yıl süreyle ' türkçe' adlı degrıyı cıkartmıştır.
*epık-dramatık,lirik-dramatik
(ŞİİR) havaya çizilen dünya, çocuk ve allah, çakırın destan, toprak ana ,delice böcek,cezayir türküsü,üç şehitler destanı,yedi memetler,malazhirt ululaması,açıl susam açıl.
ATİLLA İLHAN
*serüven tutkunu olan atılla ilhan, aşk, intihar,sevişme,ölüm,kavga,kahramanlık,temaları işlenir.
*yer yer dıvan edebıyatı şiirnin biçim ve özlliklerınden faydalanır.
ESERLERİ : (şiiR) duvar ,sisler bulvarı,yagmur kaçağı,ben sana mecburum,bela çiçeği,yasak sevişmek,elde var hüzün,tutuklunun günlüğü.
(ROMAN) SOkaktakı adam,zenciler birbirine benzemez,kurtlar sofrası,bıcagın ucu, sırtlan payı, fena halde leman.
(GEZİ yazısı) Abbas yolcu, batının deli gömleği
BEHÇET NECATİGİL
*rahat gösterişe kaçmayan sembollerle dayalı bır anlayıs benımsemıstır.
*şiirlerının yanında başarılı cevırıler ve radyo oyunlarıda vardır.
- kendi evini,sonra otekı evlerı, sokagı, dıs cevreyı ve toplumu anlatmıştır.
- ESERLERİ : (ŞİİR) Kapalı çarşı,evler,arada,iki başına yürümek,çevre,eski toprak,divançe.
(RADYO OYUNU) Üç turnalar, kadın ve kedi, gece aşevi
AHMET OKTAY
*ahmet arif şiirlerınden etkılenmıştir.
*şiirlerinde destansı bir söyleyiş ve zengin bir sözcük dagarcıgı dıkatlerı hemen çeker.
(ŞİİR) GÖLGELERİ KULLANMAK,her yüz bir öykü yazar, D.r kaligaranın dönüsü,sürgün,yol üstündeki semender,ağıtlar ve öyküler,gözüm seğirdi,vakitler,hayalete övgü.
(İNCELEME-ARAŞTIRMA) BİR yazının araştıları,toplumcu gercekliğin kaynakları,karanfil ve pranga,zamanı sorgulamak,kabul ve red, sanat ve siyaset, romanımıza ne oldu.
(ANI) gizli çekmene
(OYUN) Kurt dişi.
FERİT EDGÜ
* Hikaye ve romanlarında topluma yabancılasan ınsanların bunalımlarını yansıtır.
*(ÖYKÜ) kaçkınlar, bozgun, av bir gemide,çığlık.
(ROMAN) KİMSE, O
(DENEME) Ders notları, yazmak eylemi, şimdi saat kaç?
CAHİT KÜLEBİ
*şiirleri yalın ve gercekcidir.
*kurtulus savası ve ataturku anlattıgı şiirlerınde ınsanlarda ataturk sevgısını oluşturmaya calışmıstır.
*(ŞİİR) adamın biri, rüzgar, atatürk kurtuluş savasında,yeşeren otlar,süt,sıkıntı ve umut,yangın.
(DENEME) Şiir her zaman
(ANI) içi sevda dolu yolculuk.
ASAF HALET ÇELEBİ
*egzotik şiirlerıyle tanınır.
*batı-doğu kültürünü eserlerınde bağdaştırmıştır.
*Bir sezgi şairidir.
*(ŞİİR) He,Lamelif,om mani,padme hum,
(İNCELEME-ARAŞTIRMA) Mevlana,molla cami,esrefoglu divan, divan şiirinde istanbul.
HİLMİ YAVUZ
*Çeşitli ansıklopedılerın editorlugunu üstlenmiştir.
*Şiirde düşünce ve felsefe agırlıklı olarak vardır.
(ŞİİR) bakış kuşu, bedrettin üzerine şiirler,doğu şiirleri,yaz şiirleri,çöl şiirleri,hüzün ki ençok yakışandır bize.
(DENEME-İNCELEME) FELSEFE VE ulusal kültür,roman kavramı ve türk romanı,kültür üzerine, okuma notları.
ERDEM BEYAZIT
*Bütün şiirlerinde islamı fon bir zemin olarak kendini gösterir.
*(şiir) sebeb ey,risaleler.
(gezi) ipek yolunda afganistan.
CAHİT ZAFİROĞLU
*madde ve ruh catışması,batı dıktasına karşı dogu protestosu gibi temaları vardır.
*yürek dede ile padısak ' adlı romanıyla yazarlar birliği ödülünü almıştır.
*(ŞİİR) İŞARET ÇOCUKLARI,yedi güzel adam,menziller,korku ve yakarış
(ÖYKÜ) İNS
(ROMAN) yürek dede ile padısah, savas ritimleri
(deneme) bir değirmendir bu dünya
(GÜNLÜK) yasamak
SEDAT UMRAN
*şiire ahmet haşim hayranlığı ile başlamıştır
*(şiir)Mes'aleler,Leke, Gittin taş atarak denizlerime,Kara ışıldak,Aynada gün doğumu
**1980 SONRASI TÜRK ŞAİRLERİ
HAYDAR ERGÜLEN(1956-…)
HAYDAR ERGÜLEN(1956-…)
*Anadolu üni. Reklamcılık,yayımcılık ve türk şiiri dersleri vermiştir.
*illk şiiri 1972 de ‘deneme’ dergısınde yayınlanmıştır.
*Karşılığını bulamamış sorular. Adlı şiir kitabınıda 1981de yayınlamıştır.
ESERLERİ : (şiir)SOKAK prensesi,sırat şiirleri,kabareden emeli bir kız kardeş,hafıza,karton valiz,keder gibi ödünç.
(deneme) haziran,üvey sokak.
HÜSEYİN ATLANSOY
- İSTANBUL üni. Sosyoloji bölümünden mezundur.
- 1990da yazar birliği şiir ödülünü kazanmıştır.
- ESERLERİ : İntihar ilacı,balkon çıkmazında efendilik tarihi,şehir konuşmaları,ilk sözler,kaçak yolcu,karşılama töreni.
- * CUMHURİYET DÖNEMİNDE HALK ŞAİRLERİ*
- AŞIK VEYSEL
- ŞİİRLERİ ‘DOSTLAR BENİ HATIRLASIN’ ADLI KİTAPTA TOPLANMIŞTIR.
- ABDURRAHİM KARAKOÇ
- *Kahraman maaşta dogup büyümüştür.
- *ailesinden hemen hemen herkes şair olduğu için küçük yaşta şiire merak sarmıştır.
- Hasana mektuplar adıyla şiir bastırmıştır
- Hiçbir iktidarla barışık olmamıştır. Genelde HİCİV yazmıştır.
AŞIK MAHZUNİ ŞERİF
*İlk plağı 1964 yılında çıkmıştır.
*Halk ozanı federasyonu tarafından dünyanın en büyük 3 ozanı arasında gösterıldı
*ESERLERİ : Dom dom kurşunu,yedin beni,yuh yuh,fadimem,gül yüzlüm,çiğerparem
ŞEREF TAŞLIOVA
*bir çok televızyon ve radyo programına katılmıştır.
*katıldığı festival ve yarışmalarda ödül almıştır.
*2000 yılında TÜRKSAV tarafından yılın sanatcısı seçilmiştir.
*Sanatcının şiirleri HAGEM tarafından ‘GÖNÜL BAHÇESİ’ adıyla yayınlanmıştır.
*Müzik-san vakfı ve Türkiye yazarlar bırlıgı tarafındanda yılın sanatcısı secildi
MURAT ÇOBANOĞLU
*gördüğü rüyadan sonra saz çalmaya ve şiir söylemeye başlamıştır.
*Konya aşıklar bayramına katılmıştır.
**Ali Kafkasyalı tarafından hazırlanan ‘ Aşık murat Çobanoğlu,Hayatı-sanatı-eserleri’ adlı bir kitap bulunmaktadır.,
AŞIK FEYMANİ
*Çukur ovalı aşıklar arasında büyük saygınlığı vardır.
*Şiir ve atışmaları etkili olmuştur.
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATINDA HİKAYE VE ROMAN YAZARLARI
TOPLUMCU GERCEKÇİ ANLAYIŞLA YAZAN SANATÇILAR
SADRİ ERTEM
TOPLUMCU GERCEKÇİ ANLAYIŞLA YAZAN SANATÇILAR
SADRİ ERTEM
*Kurumsal bilgilere dayanan , bir tez cevresınde gelişen yapıtları vardır.
ESERLERİ : (öykü)Silindir şapka giyen köylü,bacayı indir bacayı kaldır,korku,bay virgül,bir şehrin ruhu
(roman) çıkrıklar durunca,bir varmış bir yokmuş,düşkünler,yol arkadaşlarım.
SABAHATTİN ALİ
*eserlerinde köylüleri,işçileri,karaborcasıları,halktan kopuk yöneticileri anlatmıştır.
*ESERLERİ : (ÖYKÜ) değirmen,kağnı,ses,yeni dünya,sırça köşk.
(roman) Kuyucaklı Yusuf,içimizdeki şeytan,kürk mantolu madonna
(şiir) dağlar ve rüzgar
ORHAN KEMAL
*yaşamın içinde yetişmiş gördüklerini ve yaşadıklarını yazmıştır.
*sosyal endişeyi ön planda tutmuştur.
*ESERLERİ : (HİKAYE) ekmek kavgası,çamaşırcının kızı,grev,arka sokak,kardeş payı,işsiz,72.koğuş sarhoşları
(roman) baba evi,avare yıllar,murtaza,bereketli topraklar üzerinde,hanımın çiftliği,devlet kuşu,gurbet kuşları,eskici ve oğulları
YAŞAR KEMAL
*gazetecılık,fıkra ve röportajla uğraşmıştır.
*yaşar kemal eserlerinde genellıkle cukur ova yöresi ve halkını işlemiştir.
*ESERLERİ : (hikaye) sarı sıcak,Çukurova yana yana.
(roman) teneke,ince memed,orta direk,yer demir gök bakır,yusufçuk Yusuf,yılanı öldürseler,demirciler çarşısı cinayeti.
(röportaj) taş çatlasa,peri bacaları,bu diyar baştan başa.
(efsane-öykü) üç Anadolu efsanesi,ağrı dağı efsanesi,binboğalar efsanesi
KEMAL TAHİR
*ESERLERİ : (roman)sağırdere,esir şehrin insanları,yol ayrımı,rahmet yolları kesti,devlet ana,körduman,yediçınar yaylası,köyün kamburu, esir şehrin mahpusu,yorgun savaşcı,namusçular,kelleci Mehmet,kurt kanunu.
(hikaye) göl insanları.
FAKİR BAYKURT
*ESERLERİ : (ROMAN) yılanların öcü,kaplumbağalar,ırazcanın dirliği,onuncu köy,anerikan sargısı,tırpan,yüksek fırınlar,
(öykü) çilli,efendilik savaşı,karın ağrısı,cüce Muhammet,Anadolu garajı,içerdeki oğul,can parası,gece vardiyası.
(deneme) efkar tepesi,şamaroğlanı.
(gezi) dünyanın öte ucu
(şiir) bir uzun yol.
TALİP APAYDIN
*Yeni ufuklar dergisinde hayat hikayesini anlatmıştır.
*ESERLERİ : (ÖYKÜ) ateş düşünce,öte yakadaki cennet,koca taş,o güzel insanlar,yangın,duvar yazıları.
(roman) sarı traktör,yerbükü,emmioğlu,toprağa basınca,toz duman içinde,tütün yorgunu,vatan dediler,yoz davar,köylüler.
(oyun) bir yol.
BİREYİN İÇ DÜNYASININ ESAS ALAN SANATÇILAR
PEYAMİ SAFA
PEYAMİ SAFA
*Psikolojik yönü ağır basan romanlarıyla ünlüdür.
*Sanat ıcın yazdıkları eserlerınde PEYAMİ SAFA, Para kazanmak için yazdığı eserlerinde SERVER BEDİ adını kullanmıştır.
*olaydan cok kişilerin ruhsal durumu ele almıştır romanlarında.
*(ROMan) sözde kızlar, şimşek, mahşer,bir akşamdı,canan,dokuzuncu hariciye koğuşu,yalnızız,biz insanlar, matmazel noralyanın koltuğu,fatih-harbiye.
TARIK BUĞRA
*Sanat insanı yüceltmeyi amaçlamıştır anlayışına hakimdir.
*ESERLERİ : (HİKAYE) oğlumuz,yarın diye bir şey yoktur,iki uyku arasında
(roman) küçük ağa,küçük ağa ankarada,firavun imanı,Osmancık,gençliğim eyvah,siyah kehribarlar,dönemeçte.
(oyun) ayakta durmak istiyorum,yüzlerce çiçek birden açtı.
SAMİHA AYVERDİ
ESERLERİ : (ROMAN) aşk bu imiş, batmayan gün, insan ve şeytan, yaşayan ölü, son menzil,mesihpasa imamı
(anı) İstanbul geceleri,bir dünyadan bir dünyaya,ne idik ne olduk, hey gibi günler hey.
(inceleme) boğaziçinde tarih,türk tarihinde Osmanlı asırları.
MUSTAFA KUTLU
ESERLERİ : (öykü)ORTAdaki adam, gönül işi,yokuşa akan sular,yoksulluk içimizde,ya tahammül ya sefer,bu böyledir,sır
(deneme) şehir mektupları.
(inceleme) sait faikin hikaye dünyası,Sabahattin ali.
MODERNİZMİ ESAS ALAN SANATÇILAR
SAİT FAİK ABASIYANIK
SAİT FAİK ABASIYANIK
*ÇEHOV tarzı öykücülüğün önemli bir ismidir.
* Sait faik ‘bir İstanbul öykücüsüdür’
*(roman) medar-ı maişet motoru,kayıp aranıyor
(hikaye) semaver,sarnıç,şahmerdan,lüzümsuz adam,kumpanya,havuzbaşı,tüneldeki çocuk,az şekerli,havada bulut,son kuşlar,alemdağda var bir yılan.
HALDUN TANER
*Haldun Taner canlı,neşeli,nükteli,meddah konuşmalarına kaçan, kahramanlarını kendi ağızlarıyla konuşturan bir anlatım vardır.
*Epik tiyatronun en önemli ismidir.
ESERLERİ : (hikaye) yaşasın demokrasi,tuş,konçinalar,şişhaneye yağmur yağıyordu,ayışığında çalışkur,on ikiye bir var, sanchonun sabah yürüyüşü.
(tiyatro) günün adamı,fazilet eczanesi,gözlerimi kaparım ve vazifemi yaparım, Keşanlı ali destanı,huzur çıkmazı,vatan kurtaran şaban,zilli zafire,eşek gölgesi.
YUSUF ATILGAN
*ESERLERİ : (roman) aylak adam,anayurt oteli
(hikaye) bodur minareden öte. (cocuk kitabı)ekmek elden süt memeden
VÜ’AT O. BENER
*eserleride gündelik olaylarla bilinç altında birikmiş yaşam parçalarını birleştirmiştir.
*iç monolog tekniğinden yararlanmışlardır.
ESERLERİ : (ÖYKÜ) dost,yaşamazsız,siyah-beyaz,mızıkalı yürüyüş,kara tren,kapan.
(oyun) ıhlamur ağaçı,ipin ucu
(roman) buzul çağının virüsü,bay muannit sahteginin notları.
BİLGE KARASU
*GECE adlı kitabıyla 10 yılda bir verilen pegasus ödülünü almıştır
ESERLERİ : (Öykü) troyada ölüm vardı,uzun sürmüş,bir günün akşamı,göçmüş kediler bahçesi,kısmet büfesi,lağımlaranası yada Beyoğlu,susanlar.
(roman) gece, kılavuz
(deneme) ne kitapsız ne kedisiz,narla incire gazel,altı ay bir güz
NEZİHE MERİÇ
*bir çok eseriyle ödül alan sanatçı abd,Almanya,Fransa ve Rusya çeşitli köy antolojilerinde yer almıştır.
ESERLERİ : (öykü) bozbulanık,topal koşma,menekşeli bilinç,dumanaltı,bir kara derin kuyu,gülün içinde bülbül sesi var,
(roman) korsan çıkmazı.
(oyun) sular aydınlanıyordu,sevdican,çın sabahta.
ADALET AĞAOĞLU
ESERLERİ : (OYUN) yaşamak,evcilik oyunu,sınırlarda aşk,çatıdaki çatlak,tombala,kendini yazan şarkı,duvar öyküsü,çok uzak-fazla yakın.
(roman) ölmeye yatmak,fikrimin ince gülü,bir düğün gecesi,üç beş kişi,ruh üşümesi,romantık bir viyana yazı.
(öykü) sessizliğin ilk sesi,hadi gidelim,hayatı savunma biçimleri.
RASİM ÖZDENÖREN
*ESERLERİ : (roman) gül yetiştiren adam,
(deneme) kafa karıştıran denemeler,müslümanca yaşamak, yumurtayı hangi ucundan kırmalı
(öykü) çok sesli bir ölüm,ipin ucu,acemi yolcu,imkansız öyküler.
FÜRUZAN
*ESERLERİ : (ÖYKÜ) su ustası miraç,parasız yatılı,kuşatma,benim sinemalarım,gül mevsimidir,gecenin öteki yüzü.
(roman) kırk yedililer,berliin nar çiçeği.
(şiir) lodoslar kenti.
OĞUZ ATAY
*ESERLERİ : (roman)Tutunamayanlar,tehlikeli oyunlar,bir bilim adamının romanı,
(hikaye) korkuyu beklerken.
(günlük) günlük
ORHAN PAMUK
*İlk romanı Cevdet bey ve oğulları yazara ödül kazandırmıştır.
*Tarihi romanı ‘Beyaz Kale’ ile yurt içinde yurt dışında tanınmıştır.
*ESERLERİ : (roman) sessiz ev,beyaz kale,kara kitap,kar,yeni hayat,benim adım kırmızı,masumiyet müzesi.
(öykü) öteki renkler.
(senaryo) gizli yüz.
(anı) İstanbul: hatıralar ve şehir,Babamın bavulu.
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATINDA TİYATRO YAZARLARI
GÜNGÖR DİLMEN
GÜNGÖR DİLMEN
*Amerikan yale ve Washington üniversitesinde öğrenim görmüştür.
*ESERLERİ : (oyun) galilenin günahları,Osmanlı dram kumpanyası,hakimiyet milliye aş evi,kurban,aşkımız aksarayın en büyük yangını,ben Anadolu,Bağdat hatun,deli dumrul,midasın altınları,troya içinde vurdular beni.
REFİK ERDURAN
(tiyatro) yağmur duası.
A.TURAN OFLAZOĞLU
*ESERLERİ : (tiyatro) keziban,deli İbrahim,Kafka ile konuşmalar,kösem sultan,4.murat,genç Osman,Sinan.
RECEP BİLGİNER
(roman) politkada bir sarı çizmeli
(anı) hapisliğim.
NECATİ CUMALI
*süssüz,mecazsız , iç ve dış gözlemleri başarıyla yansıtan bir anlatımı vardır.
ESERLERİ : (şiir) kızılçullu yolu, harbe gidenin şarkıları,güzel aydınlık,başaklar gebe
(roman) tütün zamanı(ikinci baskısı ‘zeliş’ adıyla)acı tütün,yağmular ve topraklar,aşk da gezer.
(hikaye) susuz yaz,yalnız kadın, ay büyürken uyuyamam.
(tiyatro) mine,oyunlar 1(boş beşik,ezik otlar,vur emri), oyunlar 2(susuz yaz,tehlikeli güvercin,yeni çıkan şarkılar)oyunlar 3(nalınlar,masalar,kaynana çiğeri)
CEHAT FEHMİ BAŞKUT
TURGUT ÖZAKMAN
*üstün hizmet ödülü almıştır.
*Şu çılgın Türkler romanıyla tanınır.
*ESERLERİ : (OYUN) toplu oyun 1(ah şu gençler,töre,ocak),toplu oyunlar 2(sarıpınar,fehim paşa konağı,bir şehnaz) toplu oyunlar 3 (hastane,karagöz ün dönüşü,kardeş payı,darılmaca yok), toplu oyun 4 (pembe evin kaderi,güneşte 12 kişi),toplu oyun 5 (duvarların ötesi,kanaviçe,paramparça) şu çılgın Türkler,deli oğlan,üç destan.
(roman) korkma insancık korkma,romantika,19mayıs 1999 atatürk yeniden samsunda,şu çılgın Türkler,diriliş-çanakkale 1915,cumhuriyet-türk mucizesi.
ORHAN ASENA
*Tanrılar Ve Insanlar piyesi sayesinde tanınmıştır.
*ESERLERİ : korku,Karacaoğlan,Hürrem sultan,tohum ve toprak,Hacivat politikacı,simavnalı şeyh Bedrettin,karagöz emekli,atçalı kel Mehmet
** CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ DİĞER ÖNEMLİ SANATÇILARI**
MEMDUH ŞEVKET ESENDAL
MEMDUH ŞEVKET ESENDAL
*sıradan gunluk yasamı cok iyi bir gözlemle anlatmıştır.
*Toplumun aksayan yönlerıne insanların sorunlarına kendi ifadesiyle ‘ayna tutar’
* olayları sanki ‘şimdi oluyormuş gibi’ anlatır.
ESERLERİ : (roman) Ayaşlı ve kiracıları,miras vassaf bey
(hikaye) otlakçı, mendil altında, ev ona yakıştı
HALİKARNAS BALIKÇISI
*bodruma sürgün edilmiştir. Cezası bittikten sonra bodrumdan ayrılmamış oraya yerleşmiştir.
*hikayeciliğinde ve romancılıgında deniz çığırını açan tek romancıdır.
* ege,bodrum ve akdenizde gecen olayları anlatır.
*ESERLERİ : (hikaye) merhaba Akdeniz,ege kıyılarından,gülen ada,egenin dibi,yasasın deniz
(roman) aganta burina burinata,uluç reis,Turgut reis,ötelerin cocukları
(Anı) mavi sürgün
(inceleme) hey koca yurt,Anadolu efsaneleri,anadolunun sesi.
ABDÜLHAK ŞİNASİ HİSAR
*ESERLERİ : (roman) fahim bey ve biz,çamlıcaaki eniştemiz,ali nizami beyin alafrangalığı ve şeyhliği,
(anı) Boğaziçi mehtapları,Boğaziçi yalıları,geçmiş zaman köşkleri,geçmiş zaman fıkraları,İstanbul ve pierre loti
FALİH RIFKI ATAY
*canlı,sağlam,kısa cümle yapısına dayalı bir anlatım vardır.
ESERLERİ : (anı)ateş ve güneş,zeytindağı,babamız Atatürk, atatürkün bana anlattıkları.
(gezi yazısı) deniz aşırı,yeni Rusya, tuna kıyıları,taymis kıyıları,hind,yolculuk defteri,bizim Akdeniz.
NURULLAH ATAÇ
*asıl ününü Türkçenin özleştirilmesi konusundaki ınançlı ve ödün vermez tutumuyla sağlanmıştır.
*devrik cümle ustası sayılır.
ESERLERİ : (deneme-eleştiri-söyleşi) günlerin getirdiği,karalama defteri,sözden söze,ararken,diyelim, söz arasında,okuruma mektuplar,günce
SUUT KEMAL YETKİN
*bilim adamı kişiliğiyle denemelerini birleştirmiştir.
*estetik ve sanat ve sanat felsefesinden yanadır.
ESERLERİ : (deneme) edebiyat konuşmaları,edebiyat üzerine,günlerin götürdüğü,filozof ve sanat,İslam mirası,büyük ressamlar,yokuşa doğru,denemeler, düşün payı,şiir üzerine düşünceler.
(inceleme) Ahmet Haşim ve sembolizm, türk mirasi,estetik,sanat felsefesi.
BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU
*şairliğinin yanı sıra usta bir ressamdır.
*şiirlerindeki ana konu tabiat ve yasama sevincidir.
*ESERLERİ : (şiir) yaradana mektuplar, karadut,tuz,üçü birden,dördün birden,dol karabakır dol.
(gezi) tezek, delifişek
(deneme) resme başlarken.
İSMAİL HABİP SEVÜK
ESERLERİ: (gezi) tunadan batıya,yurttan yazılar
(anı) o zamanlar.
(inceleme) türk teceddüt edebiyatı tarihi,edebi yeniliğimiz, Avrupa edebiyatı ve biz
ÜMİT YAŞAR OĞUZCAN
*ESERLERİ : (şiir) dillere destan,aşkımızın son çarşambası,iki kişiye bir dünya,beni unutma,seninle ölmek istiyorum,üstüme varma İstanbul,biraz kül biraz duman,önce sen sonra sen,sevenler ölmez,insanoğlu,kör ayna.
(gezi) görmüş adam.
(antoloji)garip şiirler antolojisi,şiirmizde aşk ve kadın,şiirmizde ayrılık,şiirimizde tabiat
RUŞEN EŞREF ÜNAYDIN
*Mustafa kemalı halka tanıtan kişidir.
*Diyorlar ki’ eserinde yaptığı röportajları toplamıştır.
*ESERLERİ (röportaj) Diyorlar ki, Anafartalar kahramanı Mustafa kemalle mülakat, atatürkün hastalığı.
(biyografi) Tevfik Fikret.
EFLATUN CEM GÜNEY
*ACIL SOFRAM ACIL’ kitabı ile 1960da andersen şeref payesi diploması ile dünya çocuk edebiyatı sertifikası verilmiştir.
ESERLERİ : (masal) nar tanesi,sabırtaşı,en güzel türk masalları,zümrüdü anka,açıl sofram açıl,bir varmış bir yokmuş,evvel zaman içinde,dede korkut masalları,gökten üç elma düştü,az gittik uz gittik,kerem ile aslı,Tahir ve Zühre.
(inceleme) halk şiiri antolojisi,folklor ve halk edebiyatı,folklor ve eğitim.
AZİZ NESİN
(anı) bir sürgünün hatıraları, yokuşun başı,rüyaların ziyan olması,
(hikaye) kuyruğu,yedek parça,damda deli var
SABAHATTİN EYÜBOĞLU
HÜSEYİN NİHAL ATSIZ
(şiir)yolların sonu
CEMİL MERİÇ
*Dilin bir milletin özü olduğunu savunmuştur.
*ESERLERİ : (fikir yazıları) umrandan uygarlığa,kırk ambar,hint edebiyatı,Saint simon, bir dünyanın eşiğinde,bir ülke,kültürden irfana,jurnal.
MEHMET KAPLAN
(araştırma ve inceleme) Tevfik Fikret,oğuz kağan destanı, tanpınarın şiir dünyası.
MUHSİN ERTUĞRUL
*ESERLERİ : insan ve tiyatro üzerine gördüklerim, benden sonra tufan olmasın.
COŞKUN ERTEPINAR
SABAHATTİN KUDRET AKSAL
(öykü) gazoz ağaçı,yaral hayvan.
(oyun) bir dalda üç ayna,şarkıcı,önemli adam
(deneme) geçmişle gelecek
ABBAS SAYAR
(roman) yılkı atı,çelo,dik bayır,tarla başı salkım saçak
(öykü) yorganımı sıkı sar
SAMİM KOCAGÖZ
ESERLERİ: (ROMAN) Kalpaklılar,doludizgin,bir karış toprak,yılan hikayesi
(öykü) telli kavak, sığınak,alandaki delikanlı.
HASAN ALİ YÜCEL
*Türk kültürüne büyük hizmetler yapılmıştır.
*Köy enstitülrini kurarak eğitim ve bilimi köylere ulaştırmıştır.
ESERLERİ : (şiir) dönen ses,sizin için,dinle beden
(deneme-makale) pazartesi mektupları,içten dışa,iyi vatandaş,iyi insan, bir dehanın romanı,kültür üzerine düşünceler.
PINAR KÜR
(roman) yarın yarın,küçük oyuncu,asılacak kadın,bitmeyen aşk,bir cinayet romanı,sonuncu son bahar.
(öykü) bir deli ağaç,akışı olmayan sular,hayalet hikayeleri.
AYŞE KULİN
*Kitaptaki ‘gülizar’ adlı öyküyü ‘kırk bebek’ adıyla senaryolaştırdı. Bu film ödül kazandı.
*Geniş zamanlar,gece sesleri’ eserleri televizyona uyarlandı ve dizi oldu.
*ESERLERİ : (öykü) güneşe dön yüzünü,geniş zamanlar, bir varmış bir yokmuş.
(biyografik roman) adı: Aylin,füreya,hayat-dürbünümde kırk sene,hüzün-dürbünümden kırk sene.
(biyografı) bir tatlı huzur.
(roman)sevdalinka,nefes nefese,gece sesleri,bir gün,gizli anların yolcusu.
