8. Sınıf Fen Genetik Kod – DNA- Mitoz ve Mayoz Püf Noktaları

Charismax

Copyright @ Charismax
Katılım
3 yıl 7 ay 8 gün
Mesajlar
25,232
Tepkime puanı
8,697
Yaş
35
Konum
Memed' Home
İsim
CHRS
Memleket
Neresi?
Meslek
IzdırapÇI
Cinsiyet
vtEvVy
Medeni Hal
Hücre bölünmesi; üreme, büyüme – gelişme, dokuların yenilenmesi ve onarılması olaylarında görülen olaylardır.

DNA; Çift sarmal yapılı, genlerin bir araya gelerek oluşturduğu genetik moleküldür. Bu yapı hücre bölünmesi öncesinde kendisini eşler.

dna ile ilgili görsel sonucu


Gen, bir genetik özelliğe ait olan bilgilerin taşındığı DNA üzerindeki genetik birimlerdir. Tek bir genetik özellikten sorumludur. Ne kadar genetik özellik varsa, o kadar da gen vardır.

gen ile ilgili görsel sonucu


Kromozom; hücre bölünmesi öncesinde çekirdek içinde kendini eşleyerek oluşacak hücrelere genetik özelliklerin aktarılmasını sağlayan en büyük genetik yapıdır.

Nükleotitler, organik baz, fosfat ve 5 Karbonlu Deoksiriboz şekerinden oluşurlar.

İlgili resim


Nükleotitleri birbirinden farklı yapan taşıdıkları organik baz çeşididir.

nükleotit modeli ile ilgili görsel sonucu


DNA’yı oluşturan nükleotitler birbirlerine organik bazlardan zayıf Hidrojen bağları ile bağlanırlar.

nükleotit modeli ile ilgili görsel sonucu


DNA molekünde; nükleotit sayısı = organik bazların toplamı = şeker sayısı = fosfat sayısıdır.

nükleotit modeli ile ilgili görsel sonucu


DNA molekülünde; Adenin karşısında Guanin; Timin nükleotit karşısında da Stozin nükleotit bulunur. A = T ve G = C ‘dir.

nükleotit modeli ile ilgili görsel sonucu


Çekirdek içinde genetik yapı basitten karmaşığa ; Nükteotit < Gen < DNA < Kromozom şeklindedir.

kromozom ile ilgili görsel sonucu


Mitoz hücre bölünmesi; tek hücrelilerde üreme; Çok hücrelilerde de yenilenme, onarılma ve büyüme – gelişme olaylarında görülür.

Hücre bölünmesi sırasıyla; (İ – P – M – A – T) İnterfaz(Hazırlık evresi), Profaz, Metafaz, Anafaz ve Telofaz evrelerinden oluşur.

mitoz ile ilgili görsel sonucu


Her hücre bölünmesi öncesinde kesinlikle kromozomların kendini eşlemesi gerekmektedir.

Mitoz 2n kromozomlu vücut hücrelerinde görülür. Sinir ve kas hücreleri 2n kromozomlu olamasına rağmen mitoz geçirmezler. Sperm ve yumurta hücreleri de mitoz geçiremez.

sinir kas mitoz ile ilgili görsel sonucu


Hücre bölünmesinde ilk önce çekirdek bölünmesi, daha sonra da sitoplazma bölünmesi gerçekleşir.


Hücre bölünmeleri öncesinde genetik yapı kendini eşleyerek 2 katına çıkar. Böylece genetik özelliklerin yeni oluşacak hücrelere aynen aktarılır.

Mitoz hücre bölünmesinde oluşan 2 hücrenin de genetik özelliği tamamen aynıdır. Fakat organel sayısı ve hücre büyüklüğü ise farklı olabilir.

Tek hücrelilerde mitoz sadece üremeyi sağlar. Büyüme ve gelişmesi mitoz ile olmaz.

DNA kendini eşlerken; stoplazma içindeki nükleotit sayısında azalma olur. Bu nükleotitler DNA’nın bir eşini oluşturması için kullanılır.

Mayoz eşey ana hücrelerinde görülür. Eşey hücrelerinin ( sperm, yumurta ve polen ) oluşmasını sağlar. Kromozom sayısının hücrede yarıya inmesini sağlar.

Mayoz canlılarda çeşitliği sağlar. Genetik çeşitliliği sağlayan olay profaz evresinde görülen parça değişimi ile olur.

Mayozda hücre 2 kez bölünür. 4 farklı hücrenin oluşmasını sağlar.

Parça değişimi olayı olmasaydı tüm aynı türdeki canlılar birbirine benzerdi. Çeşitlilik olmazdı.

Parça değişimi; mayoz bölünmede profaz 1 evresinde görülür.

Mayoz bölünme sonucu kromozom sayısı yarıya inmeseydi; yeni oluşacak canlıların kromozom sayıları katlanarak artacaktı.

Mayoz hücre bölünmesi ile neslin kromozom sayısının sabit kalması sağlanır.

Mayoz bölünme + döllenme = Eşeyli üreme ( Mayoz bölünme neslin oluşmasını yani çok hücrelilerde üremeyi sağlar)

Mayoz, eşeyli üremede görülen ve genetik çeşitliliği sağlayan bölünmedir.

Mitoz ve mayozun ortak özelliği her iki bölünme öncesinde kromozomların kendini eşlemesidir.

Mitoz ve mayozdaki farklar ; oluşan hücre sayısı, genetik özellik ve bölünme sayısı yönünden farklılıklar olur
 
Geri
Üst Alt